Drodzy Siłacze! Przedstawiamy Wam październikową edycję Ciekawostek Językowych, które ukazywały się kilka razy w tygodniu na naszej grupie na FB. Seria jest kontynuowana, a do udziału w niej zachęcamy wszystkich Siłaczy – każdy może nadesłać nam ciekawostkę, którą chciałby się podzielić z innymi miłośnikami języków obcych. Link do formularza znajduje się pod koniec każdego wpisu z tej serii. Ciekawostki mogą dotyczyć każdego języka. Zapraszamy do zapoznania się z pierwszymi ośmioma ciekawostkami, które prezentujemy poniżej.
Ciekawostka Językowa #1
Mieszkańcy Liechtensteinu, którego językiem urzędowym jest niemiecki, posługują się na co dzień dialektami alemańskimi. Są one używane również w południowej części Niemiec (Bawaria i Badenia-Wirtembergia), Szwajcarii i austriackim regionie Vorarlberg. Do dialektów alemańskich należą również gwary alzackie, używane, jak sama nazwa wskazuje, w Alzacji, i mające status języka regionalnego we Francji (język alzacki, alsacien). W samym Liechtensteinie wyróżnia się trzy główne dialekty: północny, południowy i południowo-zachodni.
Artykuł o językach Liechtensteinu w niemieckojęzycznej Wikipedii wraz z porównaniem brzmienia poszczególnych wyrazów w dialektach liechteinsteinskich oraz w języku niemieckim:
Ciekawostka Językowa #2
Filmik z letniego obozu j. arabskiego w Kormakiti (napisy po grecku i angielsku):https://www.youtube.com/watch?v=LU7IfqsVnIQ
Ciekawostka Językowa #3
Język bretoński (br. brezhoneg), uznany za jeden z języków regionalnych Francji, jest nauczany w niektórych szkołach i przedszkolach na terenie Bretanii jako drugi język. W tym regionie można również zobaczyć dwujęzyczne tablice z nazwami miejscowości oraz menu w dwóch językach: francuskim i bretońskim – to drugie zwłaszcza w tradycyjnych bretońskich naleśnikarniach (fr. les crêperies, br. ti-krampouezh), gdzie zainteresowani bretońskim turyści znajdą także mini-słowniczek z podstawowymi zwrotami przydatnymi w restauracji. W przeciwieństwie do francuskiego, bretoński należy do grupy języków celtyckich.
Francuskojęzyczny kanał o bretońskim i Bretanii: https://www.youtube.com/c/BCDsevenaduriou/featured
Ciekawostka Językowa #4
Współczesny język zachodnioaramejski jest jedynym żyjącym językiem z grupy zachodnioaramejskiej. Jego użytkownicy zamieszkują trzy wioski w syryjskiej części gór Antyliban: Malula (aram. „wejście”), as-Sarcha i Dżabadin. Przypuszcza się, że klasycznym językiem zachodnioaramejskim posługiwał się Jezus z Nazaretu. Zarówno współczesny, jak i klasyczny zachodnioaramejski można studiować np. na Uniwersytecie w Heidelbergu (Niemcy).
Reportaż z Maluli: https://www.youtube.com/watch?v=TyJ5EaDkwhI [uwaga: występują wulgaryzmy]
Ciekawostka Językowa #5
*Dane nt. ilości użytkowników języka wahają się od ok. 100 tys. do nawet ok. 800 tys.
Anglojęzyczny reportaż o Mordwinach: https://www.youtube.com/watch?v=ERGOgABfawg
Ciekawostka Językowa #6
Gagauzja to region na południu Mołdawii, którego mieszkańcy posługują się pochodzącym z grupy języków tureckich (turkijskich) językiem gagauskim. Szacuje się, że mówi nim łącznie ok. 220 tys. osób, w Gagauzji i poza jej granicami. Wyróżnia się dwa dialekty języka gagauskiego: centralny i południowy. Gagauzi nie są jedynymi mieszkańcami stusześćdziesięciotysięcznej Gagauzji – poza nimi ten niewielki obszar zamieszkuje oprócz nich jeszcze ponad 150 narodowości. Co ciekawe, Gagauzi mieszkający w Bułgarii nazywają swój język… tureckim.
Artykuł o Gagauzji i jej mieszkańcach: https://podroze.onet.pl/ciekawe/gagauz-halki-czyli-co-to-jest-gagauzja-jej-symbole-jezyk-historia-i-narod-fragment/481vzt1
Ciekawostka Językowa #7
Na Podlasiu występują gwary wschodniosłowiańskie, zaliczane przez część badaczy do języka białoruskiego, a przez część do ukraińskiego. Posługujący się nimi Podlasianie nazywają je swojską mową, swoją mową, prostą mową, a zapytani o to, w jakim języku mówią, odpowiadają “po swojemu”. “Swojska mowa” bywa – nie do końca słusznie – utożsamiana jeden do jednego z językiem białoruskim. Wątek języka białoruskiego jako ojczystego części pochodzących z terenów wiejskich Podlasian jest poruszony m.in. w powieści “Sońka” I. Karpowicza.
Próbę standaryzacji języka podlaskiego i jego dialektów podejmuje portal svoja.org, na którym można znaleźć zarówno materiały do nauki, jak i tłumaczenia książek na podlaski. Ciekawostki, memy, filmiki i mapki zasięgów “swojej mowy” znajdują się również na fanpage FB „Howorymo po swojomu”.
Linki:
Ciekawostka Językowa #8
Język kazachski do 1929 roku był zapisywany alfabetem arabskim, następnie – cyrylicą – a obecnie trwa jego latynizacja. Proces dostosowywania alfabetu łacińskiego do zapisu kazachskich dźwięków powinien zakończyć się w roku 2025. Natomiast kazachska społeczność w Chinach zapisuje swój język za pomocą alfabetu arabskiego.
Podstawowe zwroty po kazachsku z napisami w obydwu alfabetach i angielskim tłumaczeniem: https://www.youtube.com/watch?v=M-aId0CFgB8
