Myślisz o tym, by zdać certyfikat z języka szwedzkiego? Czy myślisz o tym, aby był to SWEDEX? Warto zastanowić się, w czym może nam taki certyfikat pomóc i czy warto zaprzątać sobie nim głowę!
Do czego może przydać Ci się egzamin SWEDEX? Można potraktować jako dowód na znajomość języka i wykorzystać go na różne sposoby. To szczególnie ważne dla tych, którzy chcą w Szwecji szukać pracę lub aplikować na lepsze stanowisko. Często pracodawcy patrzą przychylniejszym okiem na szwedzki dokument poświadczający umiejętności językowe przyszłego pracownika. Swedex może się również przydać, kiedy szukamy pracy w Polsce w szwedzkiej firmie. Nie jest tajemnicą, że Szwedzi bardzo cenią znajomość szwedzkiego u współpracowników i preferują komunikację po szwedzku, nie angielsku. Taki “papierek” będzie na pewno cenną wskazówką dla pracodawcy.
Ale Swedex przyda się też dla swojej własnej satysfakcji. Jeśli uczysz się już jakiś czas i chcesz sprawdzić się w boju. A może potrzebujesz dobrego celu w nauce? Certyfikat jest zawsze dobrym pomysłem, bo odgrywa rolę kamieni milowych na naszej ścieżce językowej.
Obs!
Warto jednak pamiętać, że zdany Swedex nie upoważnia do studiowania w języku szwedzkim na szwedzkich uniwersytetach! Do tego należy zdać egzamin na poziomie C1 – Tisus, organizowany przez Institutionen för svenska och flerspråkighet na Uniwersytecie Sztokholmskim. Jest on głównie przeprowadzany w Szwecji, możliwe jest też zdawanie go w ambasadzie Szwecji w Warszawie. Tisus odbywa się zawsze dwa razy do roku, z końcem października i początkiem maja.
SWEDEX – jakie poziomy znajomości językowej mogę wybrać?
Swedex to egzamin z języka szwedzkiego, ktory można zdać na trzech poziomach: A2, B1, B2. Organizatorem jest Folkuniversitetet i Svenska Institutet. Każdym ze wspomnianych poziomów można zdawać kilka razy w roku, zarówno w Szwecji, jak i w Polsce. W kilku większych polskich miastach znajdują się międzynarodowe centra Swedex odpowiadające za przeprowadzenie i ocenienie egzaminów. Przed wybraniem konkretnego centrum należy też sprawdzić, czy ma ono uprawnienia do egzaminowania na każdym poziomie. Są osobne uprawnienia do egzaminowania na poziomie A2-B1 i B2. Zastanawiasz się skąd możesz wiedzieć, na jakim jesteś poziomie? Możesz wykonać test poziomujący.
Jak wygląda Swedex od strony technicznej?
Niezależnie od poziomu, na jakim zdaje się egzamin, Swedex zawsze składa się z części pisemnej i ustnej.
POZIOM A2
Część ustna to rozmowa z egzaminatorem. Zdający opowiada trochę o sobie, skąd pochodzi, jakie ma zainteresowania. Następnie dostaje od egzaminatora obrazek, z jakimś konkretnym tematem, wokół którego toczy się rozmowa. Z kolei na część pisemną składają się:
- przejście krótkiego testu sprawdzający gramatykę i słownictwo, może on być w formie tekstu z lukami, wraz z odpowiedziami do wyboru
- sprawdzenie rozumienia tekstu czytanego, na które składają się trzy zadania. Mogą to być pytania do tekstu, na które odpowiedzieć trzeba tak/nie, prawda/fałsz. Zadaniem może być również wyszukanie jakiejś informacji w tekście czy dopasowanie do siebie zdań
- kolejną rzeczą do zrobienia będzie napisanie czegoś dłuższego, może to być na przykład list czy e-mail. W nim muszą pojawić się te informacje, które zostały wskazane w treści polecenia
- na koniec zostaje nam zadanie z rozumienia ze słuchu, po odsłuchaniu których należy odpowiedzieć na pytania. Jakiego nagrania można się spodziewać? Na przykład rozmowy telefonicznej, wiadomość w poczcie głosowej, fragmentu programu radiowego lub komunikatów zasłyszanych w przestrzeni publicznej, na przykład na dworcu czy lotnisku. Zdający może wysłuchać każdego nagrania dwa razy.
POZIOM B1
W pierwszej części egzaminu ustnego możemy spodziewać się tego, że zostaniemy przydzieleni do pary z inną zdającą osobą i to właśnie z nimi, nie z egzaminatorem, będziemy musieli przeprowadzić rozmowę. Zdający dostaną 15 minut na przygotowanie się do niej, już po otrzymaniu zagadnień. Z kolei w drugiej części ustnego Swedexa na poziomie B1 będziemy już działać “na spontanie”, bez wcześniejszego przygotowania. Trzeba będzie dojść ze swoim partnerem w rozmowie do porozumienia w jakiejś kwestii, na przykład co należy kupić nauczycielowi w prezencie, dokąd warto wybrać się na wakacje czy jak będzie wyglądać impreza-niespodzianka, którą zorganizujecie koledze na urodziny. Z kolei część pisemna egzaminu na poziomie B1 składa się z tych samych elementów, co egzamin na poziomie A2, ale pojawia się kilka różnic.
- test sprawdzający znajomość gramatyki i słownictwa. Może was zaskoczyć coś, z czym raczej się w Polsce nie spotykamy, czyli tak zwany C-Test. Jest nietypowy, ponieważ zawiera luki, ale przed każdą z nich mamy pierwszą literę słowa, bądź dwie litery, jeśli słowo jest długie. Zadaniem jest dopisanie reszty słowa. Spójrzcie na przykładowy test:
Przykładowe testy można znaleźć na stronie Swedexa. Tutaj wspomniany C-test
- W części poświęconej rozumieniu tekstu czytanego można napotkać różne zadania. Na przykład dopasowanie podtytułów w artykule prasowym, wskazanie jakiejś konkretnej informacji zawartej w tekście czy też zakreślenie prawidłowej odpowiedzi na pytanie.
- W zadaniu pisemnym można trafić na dość interesujące zadanie, które przeważnie opiera się o opis tego, jak wygląda harmonogram naszych zajęć, dnia lub tygodnia. Czasem może to być kartka z kalendarza z danego tygodnia czy miesiąca lub jakichś schemat z podziałem na dni czy godziny.
- Ostatnią częścią jest rozumienie ze słuchu. Zadanie polega na wyłapaniu informacji z dialogu, wiadomości pozostawionej na skrzynkach głosowej czy też wywiadu, a także dopasowywaniu tytułów do oryginalnych programów radiowych. Zdający słuchają każdego nagrania dwa razy.
POZIOM B2
Na poziomie B2 można się spodziewać zmian. Część ustna egzaminu to również rozmowa pomiędzy zdającymi. W pierwszej części każdy prowadzi monolog na wybrany i przygotowany wcześniej temat (tematy są dwa do wyboru). Następnie wszyscy wspólnie o tym dyskutują na ten temat. Każdy zdający ma 15 minut na przygotowanie. Z kolei dobra wiadomość, dotycząca części pisemnej, jest taka, że nie ma w niej już w ogóle gramatyki i słownictwa. Rozumienie tekstu czytanego to trzy zadania z trzema dłuższymi tekstami lub większą liczbą krótszych, ale obejmujących ten sam temat. W tekstach należy znaleźć konkretną informację, odpowiedzieć na pytania samemu lub wybrać odpowiedź z podanej listy. Z kolei w zadaniu pisemnym należy się wypowiedzieć na wskazany temat, argumentując za lub przeciw. W rozumieniu ze słuchu znów pojawiają się wywiady, opowiadania, dopasowywanie tytułów do oryginalnych programów radiowych. Na tym poziomie zdający odsłuchują dźwięk tylko jeden raz.
Porady praktyczne, dotyczące egzaminu Swedex
Najważniejszą poradą ogólną jest: dokładne czytanie poleceń. Często nieuważne przeczytanie polecenia może skutkować niezrozumieniem go. Przez to można popełnić naprawdę głupi błąd. Nie warto się spieszyć! Ta det lugnt! Warto też podejść do tej sprawy zadaniowo i logicznie. jeśli w poleceniu jest znalezienie w tekście konkretnej informacji – szukajmy tej informacji, a nie traćmy czasu na zastanawianie się, co oznacza jakieś słówko. Można wtedy stracić za dużo czasu, a przecież nie tego dotyczyło polecenie. Największym minusem jest to, że nie ma żadnego oficjalnego kursu przygotowawczego do Swedexa. Trzeba się jedynie zadowolić tym, że na stronie Swedexa są testy modelowe, których fragmenty macie na zdjęciach powyżej. Ale są też rzeczy, którym warto się uważniej przyjrzeć na konkretnych poziomach.
Swedex na poziomie A2
Warto pamiętać, by w zadaniach pisemnych zawsze pilnować, czy odpowiedź została udzielona na wszystkie pytania. Jeśli w mailu czy liście ciocia Annika zadała trzy pytania to żadnego z nich nie można pominąć. Nie zapominajmy też o ważnych elementach, jak powitanie czy pożegnanie. Z kolei kłopot przy części ustnej może pojawić się przy okazji opisu obrazka. Najpierw to egzaminator zadaje pytania, ale “därefter byter man roller, tentanden får formulera frågor till examinatorn utifrån en ny bild”. Następuje zmiana ról i to egzaminatorowi zadaje się pytania. Często, pod wpływem stresu, można wpaść w panikę i zapomnieć podstaw języka szwedzkiego! Warto przygotować sobie wcześniej pytania ogólne – o rodzinę, zainteresowania czy formy spędzania czasu wolnego.
Swedex na poziomie B1
Jeśli zdajemy egzamin na poziomie B1 możemy przygotować się na to, że w ćwiczeniach ze słuchu mogą pojawić się różne szwedzkie dialekty. Dlatego warto się z nimi wcześniej osłuchać, żeby nie być zaskoczonym. Uczniowie często skarżą się na szczególnie trudne dla polskiego ucha dialekty blekingska, skånska oraz småländska!
W zadaniu, w którym mamy opowiedzieć o swoim dniu tygodnia czy harmonogramie dnia, musimy zwrócić uwagę na to, jaką kartkę z kalendarza mamy wyznaczoną na dziś. To zadanie to nic innego jak sprawdzenie znajomości szwedzkich czasów (pobierz bezpłatnego e-booka o szwedzkich czasach). Zatem poza pilnowaniem następstwa czasów, trzeba też pilnować wyznaczonego przez twórców egzaminu dnia tygodnia czy też pory dnia.
Wspomniane wyżej C-Test z lukami można przećwiczyć wcześniej. Taki rodzaj testu pojawia się na egzaminach SFI. Warto więc zapoznać się z wymogami czy też prześledzić sobie testy, które pojawiły się we wcześniejszych latach.
W części ustnej można stracić punkty podczas budowania argumentacji ze swoim partnerem. Warto pamiętać, że w tej części niezwykle ważna jest komunikatywność, a nie jedynie poprawne struktury gramatyczne i bogaty zasób słów. Egzaminator będzie się uważnie przyglądać, czy faktycznie chcecie się ze sobą dogadać, czy słuchacie partnera, czy reagujecie na to, co do was mówi. Podczas argumentacji skupcie się na tym, by zawsze nawiązywać do tego, co przed chwilą zostało powiedziane, zanim pokażecie kontrargument.
Swedex na poziomie B2
Podczas przygotowań do egzaminu na tym poziomie warto przygotować się do rozprawki. Zatem ważne jest nie tylko to, by napisać argumenty za i przeciw ale też rozwinięcie swojej myśli. Warto o tym pamiętać, bo nierozwinięcie swojej argumentacji może skutkować obcięciem punktów. W tej części, w której będzie oceniane rozumienie ze słuchu należy pamiętać, że nagranie zostanie puszczone tylko raz, w przeciwieństwie do niższych poziomów zaawansowania. W części ustnej pamiętajmy, by podczas wymiany argumentów zapytać współrozmówców co oni myślą na dany temat. Pokażemy w ten sposób, że potrafimy podtrzymać rozmowę i potrafimy ją umiejętnie prowadzić.
Gdybyście mieli więcej pytań, chcieli wymienić się doświadczeniami to zapraszam do naszej grupy facebookowej Język szwedzki.
Skoro zainteresował Cię temat certyfikatu SWEDEX, poniższe artykuły Językowej Siłki również mogą okazać się dla Ciebie wartościowe (kliknij tytuł, aby przejść do tekstu):
- Język szwedzki na poziomie B1–B2. Materiały do samodzielnej nauki
- Jak przeklinać po szwedzku? (OBS! wulgaryzmy bez cenzury!)
- Szwedzka wymowa – jak ją trenować?
