Nie znać dobrze języków obcych, ale mimo wszystko być w stanie dogadać się z każdym zagranicznym turystą – to potrafią tylko Włosi. Gestykulacja to ich supermoc, za pomocą ruchów dłoni mogą wyrazić to, czego słowami się nie da. Nieważne jednak, jak bardzo mieszkańcy Italii nie staraliby się z nami porozumieć i jak bardzo wspierający by nie byli (a jeśli o to chodzi, są naprawdę kochani!), warto poznać kilka podstawowych wakacyjnych zwrotów, które usprawnią i uprzyjemnią waszą rozmowę, dlatego przygotowałam dla Ciebie słownik włoski na wakacje!
🇮🇹✈️ Zacznijmy od początku…
Wyobraź sobie, że dolatujesz do Włoch, Twoim miejscem docelowym jest Mediolan, ale nie chcesz przepłacać i decydujesz się na lot do pobliskiego Bergamo. Wychodzisz z lotniska i musisz dostać się do centrum miasta, a następnie wsiąść do odpowiedniego pociągu. Szukasz wzrokiem osoby, która potencjalnie mogłaby okazać się pomocna, ale przed przejściem do konkretnych pytań chcesz się rozgrzać językowo i przy okazji w uprzejmy sposób rozpocząć rozmowę.
– Buongiorno / Buona sera / Ciao – Dzień dobry / Dobry wieczór / Cześć
– Come si chiama? – Jak się Pan(i) nazywa? (lub jeśli jest to rozmowa mniej formalna – Come ti chiami?)
– Mi chiamo… – Nazywam się…
– Piacere (di conoscerla/di conoscerti) – Miło mi (Panią /Pana lub Cię poznać)
– Come sta? – Jak się Pani/Pan ma? (lub Come sta? – Jak się masz?)
– Come va? – Jak leci?
– Bene, grazie – Dobrze, dziękuję
– Arrivederci – Do widzenia
Gdy poznacie się już bliżej, uścisk ręki i ciao możecie wymienić na dwa całusy w policzek – koniecznie zaczynając od prawego, jak rodowici Włosi.
🇮🇹🚍 Powitanie i small-talk mamy już za sobą, teraz możemy przejść do sedna
– Dov’è la fermata (dell’autobus) / la stazione (ferroviaria)? – Gdzie jest przystanek (autobusowy) / dworzec (kolejowy)?
W odpowiedzi Włoch może wskazać dane miejsce ręką, mówiąc qui / qua (tutaj) lub lì / là (tam), albo sięgnąć po bardziej precyzyjne wskazówki jak a sinistra / destra (po lewej / prawej) czy Vada dritto / avanti (Proszę iść prosto / naprzód).
– Come arrivare a Milano / in centro città? – Jak dojechać do Mediolanu / do centrum miasta?
– Sto cercando… – Szukam…
🇮🇹🚉 Allo sportello, czyli w okienku
Z pomocą sympatycznych miejscowych docierasz do dworca kolejowego w Bergamo, nadchodzi więc czas na kolejne wyzwanie pod tytułem „pan(i) z okienka”. Oczywiście w przypadku zakupu biletów równie dobrze sprawdzi się przeznaczony do tego automat, warto jednak, w razie jakichkolwiek problemów, znać tych kilka wyrażeń.
– A che ora parte il prossimo treno per Milano? – O której godzinie odjeżdża najbliższy pociąg do Mediolanu?
– A che ora arriva il prossimo treno a Milano? – O której godzinie najbliższy pociąg dojeżdża do Mediolanu?
– Che ore sono? – Która jest godzina?
– Un biglietto (ridotto) per Milano, per favore – Poproszę jeden bilet (ulgowy) do Mediolanu (ewentualnie: due / tre biglietti – dwa / trzy bilety)
– Da quale binario parte il treno per Milano? – Z którego peronu odjeżdża pociąg do Mediolanu?
Trochę was oszukaliśmy – tak naprawdę peron to tylko uproszczone tłumaczenie. Warto wiedzieć, że na włoskich dworcach kolejowych numeracja działa inaczej niż na polskich. Tam, gdzie my rozdzielamy peron na dwa tory, Włosi od razu numerują każdy tor oddzielnie, więc nie słyszy się „Pociąg odjedzie z toru 2 przy peronie 5”, a po prostu „Il treno partirà dal binario 7” („Pociąg odjedzie z binario 7”). Przy okazji, bardzo przydatna może okazać się znajomość tego wyrażenia: „Il treno partirà con un ritardo previsto di … minuti” – „Pociąg odjedzie z … minutowym opóźnieniem”.
🇮🇹🍝 U celu, czyli w restauracji
Po lekko męczącej podróży docierasz do stacji Milano Centrale. Wszechobecny zgiełk i tłum pasażerów sprawiają, że jak najszybciej kierujesz się do wyjścia z dworca. Nie możesz doczekać się zobaczenia tych wszystkich miejsc, o których tak wiele słyszałeś, ale które podziwiać mogłeś tylko na ekranie laptopa. Jest już jednak po południu, więc postanawiasz najpierw udać się do restauracji, tłumacząc sobie, że jest to obowiązkowy element wycieczki, ponieważ jedzenie stanowi ważną część kultury, którą próbujesz zgłębić – Włochy to przecież kraina kawą i makaronem płynąca. Tak więc docierasz do sympatycznie wyglądającej restauracji, witasz się z kelnerem i już wprawiony w mówieniu po włosku, prosisz go o menu.
– Il menu, per favore – Poproszę menu
Jak to zwykle we włoskich knajpach bywa, nie potrafisz zdecydować się na jedno danie, dlatego decydujesz się poradzić kelnera i wspominasz również o swoich uczuleniach.
– Che cosa ci/mi consiglia? – Co nam/mi Pan(i) poleca?
– Sono allergica/o a… – Jestem uczulona/y na…
Najprostszym sposobem na zamówienie jedzenia i picia będzie użycie struktury analogicznej do proszenia o menu: „…, per favore”, na przykład „Un espresso, per favore” lub „Vorrei…”, czyli „Chciałbym…”.
W tym momencie musimy Cię też ostrzec, abyś swoim zamówieniem przypadkiem nie przyprawił Włocha o dreszcze. Jeśli zamawiasz kawę do obiadu lub po nim, najlepiej nie decyduj się na cappuccino. We włoskiej kulturze ten rodzaj kawy pije się przede wszystkim rano, zamawianie go po południu uznawane jest za nietaktowne. Podobnie jest z innymi rodzajami kawy na mleku. Caffè espresso z kolei pije się o każdej porze dnia, a nawet nocy, i jest to w zupełności normalne. Jeśli jednak masz ochotę na caffè latte, pamiętaj, by przy zamawianiu nie ominąć pierwszego członu tej nazwy – jeśli poprosisz o latte, najprawdopodobniej zostaniesz uraczony szklanką mleka.
Dalsza część tekstu pod zapisami na nasz cotygodniowy newsletter!
Zapisz się do Środowej Siłki po cotygodniową porcję skutecznych metod nauki języków: 📬⤵️
🇮🇹💪 Słownik włoski na wakacje – czego nie może w nim zabraknąć?
– Quanto costa un bicchiere di vino bianco? – Ile kosztuje kieliszek białego wina?
– Dov’è il bagno? – Gdzie jest łazienka?
– Posso pagare con la carta? – Mogę zapłacić kartą?
Gdy na koniec poprosisz o rachunek („Il conto, per favore”), nie zdziw się, gdy zobaczysz tam dodatkowe 1-3 euro do zapłaty. Jest to coperto, czyli rodzaj obowiązkowego napiwku doliczanego przeważnie w restauracjach za możliwość siedzenia przy stoliku.
Jeśli jednak nie czujesz się na siłach, by mówić po włosku, a może masz siestę i musisz
odpocząć lub po prostu chcesz dopytać o jakieś słówko, możesz skorzystać także z poniższych wyrażeń.
– Parla inglese? – Mówi Pan(i) po angielsku?
– Mi scusi, non parlo italiano (molto bene) – Przepraszam, nie mówię (bardzo dobrze) po włosku
– Non capisco – Nie rozumiem
– Come si dice … in italiano? – Jak powiedzieć … po włosku?
Teraz jesteś już gotowy na włoską przygodę pełną pięknych pejzaży, zachwycających zabytków, pysznego jedzenia no i, przede wszystkim, melodyjnego języka włoskiego. Żeby jeszcze bardziej zanurzyć się w tamtejszej kulturze, nie zapomnij również, wśród wszystkich miejsc do odwiedzenia i spraw do załatwienia, o dolce far niente – słodkim nicnierobieniu. Buona fortuna i samych cudownych chwil na (włoskich) wyprawach!
✍️Autorka tekstu:
Natalia Zdunek