Nazwa „baserri” (pl. baserriak) jest połączeniem dwóch słów: basa – dziki (zdałam sobie również sprawę, że baso oznacza las, wiec może też ma to z tym coś wspólnego) i herri – miasto. Jest to tradycyjny baskijski dom zbudowany z cegły i drewna, wybudowany poza miastem. Dzięki swoim spadzistym dachom są one charakterystycznym elementem baskijskiego krajobrazu. Ludzie, którzy mieszkają w baserri są określani jako baserritarrak, w odróżnieniu od kaletarrak – ludzi z ulicy/mieszkańców miasta.
Są one również jednym z najważniejszych elementów struktury społeczeństwa baskijskiego jako miejsce silnie związane z przodkami (arbasoak). Osobami zaprzątającymi gospodarstwem są etxekoandre (pani domu) i etxekojaun (pan domu). Kiedy osiągają oni wiek, w którym nie są już w stanie całkowicie poświęcić się swoim obowiązkom związanym z zarządzaniem baserri, posiadłość jest formalnie przekazywana któremuś z dzieci (umeak/haurak). Nie ma ścisłych reguł, które decydują o tym, któremu z dzieci zostanie przekazana baserri – zazwyczaj jest to to, które w opinii rodziców najlepiej zajmie się posiadłością. Według prawa, baserri nie może być odziedziczona przez więcej niż jedną osobę. Mimo że na południu Kraju Basków (Hegoalde) ta tradycja nadal jest kultywowana, na północy (Iparralde) Baskowie francuscy nieco zmienili to prawo, czego skutkiem była w wielu przypadkach finansowa ruina wielu baserriak.
Charakterystycznym elementem wielu baserriak jest kamienny herb, który posiada informacje o tym, kto i kiedy ją wybudował. Innymi często spotykanymi wzorami są symbole poganskie – zwierzeta, rośliny, postaci mityczne oraz lauburu (krzyż baskijski).
Baserriak odegrały również ważną rolę w zachowaniu języka baskijskiego, jako że były to miejsca, gdzie z dala od tortur i przesłuchiwań nie rezygnowano z mówienia w tym języku.
One comment