Jak nauczyć się języka czeskiego?

Klamka zapadła. Podjąłeś decyzję o rozpoczęciu nauki języka czeskiego. Udajesz się zatem do najbliższej księgarni w poszukiwaniu idealnych materiałów, które pomogą Ci opanować język naszych południowo-zachodnich sąsiadów. Prawdopodobnie spotkanie z rzeczywistością bezlitośnie sprowadza Cię na ziemię. Okazuje się, że poza małymi rozmówkami polsko-czeskimi oraz wątpliwej jakości kursem dla początkujących nie znajdujesz niczego, co byłoby warte twojej uwagi i pieniędzy. Postanawiasz przeszukać ofertę księgarni internetowych. Owszem, tam wybór wydaje się być o większy, ale czy jesteś gotowy na tak duży wydatek w ciemno? Bez obaw! Postaram się pomóc Ci w skompletowaniu zestawu na start i opowiem krok po kroku jak nauczyć się języka czeskiego.  

- Autopromocja -

PODRĘCZNIK

Jeśli do nauki czeskiego podchodzisz naprawdę na poważnie i lubisz, aby twoja nauka była uporządkowana, najważniejszym elementem twojego zestawu startowego powinien być podręcznik.

Na co zwrócić szczególną uwagę podczas wyboru podręcznika?

Wiele z książek do nauki języka czeskiego dostępnych na rynku powstało z myślą o uczniach anglojęzycznych np. popularna seria Teach Yourself. Należy jednak pamiętać o tym, że my jako Polacy rozpoczynamy naukę czeszczyzny niejako z „uprzywilejowanej” pozycji. Język polski i czeski, jako języki słowiańskie, mają wiele wspólnych aspektów gramatycznych, dlatego nie warto tracić czasu na przydługie rozdziały wyjaśniające, że w czeszczyźnie występują tylko trzy czasy, że każdy rzeczownik odmienia się przez przypadki i czym w ogóle są przypadki, że czasowniki odmieniamy przez osoby albo czym jest rodzaj gramatyczny rzeczownika itp. Dlatego, poszukując podręcznika dla siebie, sprawdźmy, czy książka ta została napisana przez/lub dla Polaków albo jest książką polecaną dla wszystkich studentów obcojęzycznych i nie zawiera odwołań do gramatyki konkretnego języka.

Podręczniki polecane przeze mnie:

• New Czech Step by Step – najpopularniejszy na rynku podręcznik do nauki języka czeskiego od poziomu A1 do A2. Podzielony na dwadzieścia przejrzystych lekcji, gdzie każda z nich zakończona jest listą najważniejszych słówek dla danego działu. Prezentuje żywy, naturalny język. Gramatyka wprowadzana jest stopniowo i uzupełniana o tabele prezentujące odmianę. Najważniejsze zagadnienia zostały wytłuszczone oraz zaznaczone konkretnymi kolorami. Ogromnym plusem jest brak zbędnych obrazków. Podręcznik posiada także swoją kontynuację na poziomie B1 – Česky krok za krokem 2. W roku 2016 książka ta doczekała się nowego wydania Česky krok za krokem 1. Niestety nie miałam okazji pracować z nową wersją tego podręcznika, zatem trudno mi powiedzieć coś więcej na jego temat.
• Chcemy mówić po czesku – jedna ze starszych pozycji dostępna na polskim rynku wydawniczym. Ogromnym plusem powyższej książki jest fakt, że została przetłumaczona na język polski, co ułatwia przyswajanie zagadnień gramatycznych oraz słownictwa. Podręcznik liczy 414 stron, które dzielą się na piętnaście lekcji. Jedną z wad rzucających się w oczy jest jednak duży chaos – np. zagadnienie aspektu czasownika pojawia się wcześniej niż podstawowe słownictwo, takie jak bułka czy cytryna. Zdecydowanym minusem jest brak dołączonej płyty CD, którą trzeba zakupić w osobnym zestawie, co generuje kolejny wydatek.
• Osobom, które w najbliższym czasie wybierają się do Czech (podręcznik ten jest trudno dostępny w Polsce), polecam wizytę w księgarni i zakup obszernego podręcznika Čeština pro začátečníky (Ladislav Kaska). Podręcznik składa się z dwudziestu jeden lekcji i płyty CD z 576 minutami nagrań do 104 tekstów i dialogów. Przerobienie tego podręcznika gwarantuje uczniowi przyswojenie 2150 słów. Ogromnym plusem tego podręcznika jest to, że został on przygotowany także do pracy samodzielnej, dzięki czemu wszystkie ćwiczenia gramatyczne zawierają z tyłu książki odpowiedzi, które możemy kontrolować przy użyciu pomysłowej „czerwonej przesłony”.

GRAMATYKA

Doskonałym uzupełnieniem podręcznika będą wszelkie pozycje omawiające kwestię gramatyki języka czeskiego. Na początkowych etapach nauki nie polecam zagłębiać się w skomplikowane wielostronicowe podręczniki dla studentów bohemistyki. Z dostępnych na rynku pozycji warto zaopatrzyć się w:

• Gramatyka języka czeskiego wydawnictwa Lingea – przegląd współczesnych zagadnień gramatyki języka czeskiego, przedstawiony w bardzo przejrzysty sposób, opatrzony krótkim wprowadzeniem do danego zagadnienia gramatycznego, tabelami, przykładami użycia, wyjątkami oraz ciekawostkami.
• Přehled základní české gramatiky pro zahraniční studenty – trudniej dostępna pozycja (istnieje jednak możliwość zamówienia do Polski poprzez stronę wydawnictwa). Książka przeznaczona dla zagranicznych studentów języka czeskiego, zawiera wszystkie zagadnienia gramatyczne rozrysowane w kolorowych tabelach oraz opatrzone krótkim komentarzem.
• Internetová jazyková příručka – internetowy niezbędnik każdego ucznia języka czeskiego. Po wpisaniu dowolnego słowa np. rzeczownika, otrzymamy jego odmianę przez przypadki, przykłady zastosowań oraz związki frazeologiczne z powyższym wyrazem.

Cześć, przepraszam, że na chwilę zmienię temat. Tu Patryk Topoliński, pomysłodawca i założyciel Językowej Siłki.

Na portalu Językowa Siłka przez ostatnie lata stworzyliśmy kilkaset artykułów, będących bazą wiedzy do samodzielnej nauki kilkudziesięciu języków. Jak widzisz – pomimo tego, że codziennie odwiedza nas ponad tysiąc osób – na stronie nie ma typowych w internecie okienek z reklamami. Wynika to z faktu, iż portal jezykowasilka.pl utrzymywany jest poprzez nasze autorskie materiały edukacyjne.

🟢 Dziś chciałbym zaprosić Cię do zapoznania się z moim autorskim kursem Język w Rok! (z którym uczy się już ponad 1800 osób)

Z wykształcenia jestem psychologiem i w mojej pracy i moich materiałach łączę doświadczenie poligloty z wiedzą psychologiczną opartą na badaniach naukowych. Osobiście wierzę, że nauka języków może być przyjemnością. Obecnie odkrywam świat za pomocą 11 języków. A są to: polski, angielski, hiszpański, portugalski (brazylijski), francuski, grecki, włoski, szwedzki, rosyjski, niemiecki, turecki.

✅ "CHCĘ POZNAĆ SZCZEGÓŁY": https://jezykowasilka.pl/kurs/

Życzę Ci pięknego dnia, dużo uśmiechu i odwagi do spełniania językowych marzeń. I już zapraszam do dalszego zdobywania wiedzy na portalu Językowa Siłka.

Patryk Topoliński, założyciel Językowej Siłki 💪 😊

SŁOWNIK

Niezbędnym elementem zestawu startowego każdego ucznia powinien być także słownik polsko-czeski/czesko-polski. Na początkowym etapie nauki w zupełności wystarczy słownik w formacie kieszonkowym, zawierający około 30-40 tysięcy słów.

• Moim ulubionym słownikiem, który często w bardzo okazyjnej cenie można znaleźć w księgarniach z tanimi książkami lub Internecie jest Kieszonkowy słownik czesko – polski / polsko – czeski wydany przez Krakowskie Wydawnictwo Naukowe. Stanowił podstawowe narzędzie mojej nauki przez cały okres studiów. Wzbogacony jest o zwięzłą część gramatyczną oraz rozmówki. Zasób słów – 40 000.
• Drugim wartym uwagi słownikiem jest miniaturowa pozycja wydana przez wydawnictwo Lingea – Polština slovníček. Zasób słów – 30 000.
• Dla wzrokowców, którzy słownik traktują jako narzędzie do wzbogacania słownictwa, idealną propozycją będzie ilustrowany słownik 1000 czeskich słówek wydawnictwa Level Trading. Przyjemna forma pozwala na łatwe zapamiętanie słówek.

Dla wszystkich, którzy uważają, że korzystanie z papierowego słownika jest zbyt staromodne i nie mają czasu na wyszukiwanie słówek w wielkich tomiszczach mam do zaproponowania dwa internetowe słowniki.

• Lingea – 27 000 haseł, 5 700 przykładów, 42 900 tłumaczeń;
• Glosbe – czesko-polska wersja popularnego internetowego słownika, dostępny w formie wygodnej aplikacji na telefon.

FISZKI/NAUKA SŁÓWEK

Nauka słówek przy pomocy fiszek ma swoich zwolenników i przeciwników. Ja zdecydowanie należę do tej pierwszej grupy. Najwięcej dobrego przyniosą oczywiście fiszki sporządzone własnoręcznie. Ma to szczególne znaczenie w przypadku języka czeskiego i zapamiętywania, w którym miejscu znajdują się długie samogłoski. Dla wszystkich, którzy chętnie poszerzają swój zakres słownictwa w ten sposób, ale jednocześnie nie cierpią na nadmiar czasu, mam dwie propozycje.

• Czeski 600 fiszek Trening od podstaw – 600 gotowych fiszek zawierających najczęściej używane słowa i wyrażenia na poziomie A1-A2 z dziewiętnastu grup tematycznych. Dodatkowo wzbogacone o nagrania z wymową oraz program multimedialny do nauki słówek. Idealny zestaw na początek.
• Nie lubisz walających się wszędzie karteczek i ciągle zapominasz, aby zabrać je ze sobą? Jesteś miłośnikiem nowych technologii i podczas nauki lubisz wykorzystywać aplikacje na telefon lub komputer? Czytałeś mój poprzedni wpis o całkowitym zanurzeniu w języku czeskim i śledzisz na Facebooku Jitka Pourová  – lektorka češtiny pro cizince? Jeśli jeszcze tego nie robisz, to szybko napraw swój błąd ;). Pani Jitka w oparciu o najpopularniejsze podręczniki do nauki czeskiego dla obcokrajowców (od poziomu A1 do B2) opracowuje gotowe zestawy fiszek, które możemy zapisać na aplikacji Quizlet. Teraz nie masz już żadnej wymówki!

KSIĄŻKI

To, że dopiero rozpocząłeś swoją przygodę z językiem czeskim, nie oznacza, że plany dotyczące czytania w tym języku musisz odroczyć na najbliższe kilkanaście miesięcy. Czeskie wydawnictwa wychodzą bowiem naprzeciw osobom, które dopiero stawiają swoje pierwsze kroki z czeszczyzną. Bez problemu znajdziesz pozycje zaadaptowane dla potrzeb użytkowników języka czeskiego na poziomie A1-A2.

• Pierwszą z moich propozycji jest 333xčesky zábavná čítanka pro cizince – Ladislav Kaska. Pozycja zawiera 333 krótkie teksty, które autor zgromadził podczas swojej pacy z obcokrajowcami, wzbogacone o testy sprawdzające stopień zrozumienia czytanki. Zasób słownictwa w powyższej książce wynosi 2540 słów.
• Seria Adaptovaná česká próza także ma do zaoferowania coś dla uczniów języka czeskiego na poziomie A2. Są to dwie książki pt. Pražské legendy oraz Pohádky.

Teraz pytanie do Ciebie. Z czego korzystasz/korzystałeś podczas nauki języka czeskiego? Jakie materiały do nauki polecasz? Co się u Ciebie absolutnie nie sprawdziło? A może znasz jakieś inne sposoby, jak nauczyć się języka czeskiego?

Aleksandra Kuźmenko

Więcej o materiałach do nauki języka czeskiego znajdziesz w innych artykułach: Język czeski dla początkujących (A1–A2) oraz Język czeski dla średniozaawansowanych (B1–B2).