Białoruski język zdaje się, że jest najłatwiejszym językiem wschodniosłowiańskim, którego może nauczyć się Polak. Podobna leksyka, fonetyka, w wielu miejscach też gramatyka, czynią z białoruskiego idealnego kandydata by wejść w świat wschodnich Słowian. Sam białoruski jest doskonałym początkiem do dalszej nauki ukraińskiego oraz rosyjskiego.
Język białoruski w telegraficznym skrócie
Białoruski brzmi dla polskiego ucha bardzo znajomo, większość dźwięków jest podobna: zamiast [ć], [dź], [ź] czy [ś] mamy zmiękczone [c], [dz], [z] czy [s]. Główną różnicę stanowi gardłowe [h], które w języku białoruskim pojawia się w miejscu naszego [g]. Jest to zależność bardzo prosta do wyłapania. Co mi się podobało, to bardzo podobna leksyka, która dla uczącego się jest zbawieniem: uczymy się różnic (a więc innych rdzeni).
Mnie to bardzo pomogło przy nauce ukraińskiego, bo z listy słówek uczyłem się 10 wyrazów, a nie na przykład 30. Natrafimy nawet na zapożyczenia z języka polskiego, które fonetycznie są w niezmienionej formie (jak увогуле czy ружа). To, co może sprawiać problemy, to czasowniki oraz nieco inna odmiana zaimków. Zwracam uwagę także na fakt, że w Internecie natrafimy na wariant oficjalny i taraszkiewicę, przez co może się to trochę mieszać (więcej o alfabecie piszę w artykule Całkowite zanurzenie – język białoruski).
Nauka białoruskiego na poziomie A1–A2: podręczniki
- Вывучаем беларускую – ciekawy podręcznik do nauki od podstaw, ma własny słownik i część lekcji jest przetłumaczona na polski. Fajna rzecz, bo bezpłatna (a za darmo, to wiadomo, i ocet jest słodki 😉; tym bardziej, że to dobry ocet). Świetny do przerabiania go w drodze do pracy, szkoły czy delegacji;
- Беларуская палічка – w tej internetowej białoruskiej bibliotece można pobrać podręczniki szkolne do języka białoruskiego i uczyć się go tą samą drogą, co dzieci w szkole. Na pewno jest to ciekawa metoda, jednocześnie dająca możliwość zapoznania się z literaturą oraz językiem białoruskim etapami, jak to czynią dzieci w szkole;
- Правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі – to z kolei zbiór zasad pisowni, a więc gramatyki oraz interpunkcji. Obowiązkowa pozycja dla osób chcących się nauczyć języka w wersji obowiązującej oficjalnie na Białorusi.
Nauka białoruskiego na poziomie A1–A2: słowniki
Kieszonkowy słownik białorusko-polski, polsko-białoruski – mały, podstawowy słownik dla każdego, kto zaczyna naukę białoruskiego. 20 000 haseł w tego typu słowniku to niedużo, ale z pewnością wystarczy na początek, kiedy uczymy się podstaw.
Słownik białorusko-polski – zawiera ok. 40 000 haseł, co czyni z niego świetną pomoc w nauce języka, zawierając w sobie przykłady, co ważne uwzględnia akcentowanie (której jest w białoruskim ruchome) oraz akanie.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы – zawiera ponad 95 000 haseł, gdzie możemy sobie sprawdzić znaczenie słowa wraz z objaśnieniem i przykładem. Świetna sprawa, by poprzez opis poznać słowo i dzięki temu lepiej je utrwalić, a być może i poznać jakieś kolejne nowe słowo.
Podsumowanie
Język białoruski z jednej strony jest stosunkowo łatwy do nauki dla Polaka, ale z drugiej strony utrudnieniem jest jest sam jego status na Białorusi, a także fakt, że dostęp do białoruskojęzycznej literatury nie tylko w Polsce, ale i na samej Białorusi jest utrudniony. Powoli się to zmienia, są nowe wydania, tłumaczenia i dostępność tego dobra wzrasta, aczkolwiek ciężkie jest to do dostania w Polsce. Najlepiej zaopatrywać się w księgarniach w Grodnie oraz Brześciu, gdzie od jakiegoś czasu mamy możliwość bezwizowego wjazdu. Taką wizytę z całego serca polecam!
