Dni
Godzin
Minut
Dni
Godzin
Minut
Sekund

🟢 Sprawdź zapisy na kurs online mojej autorskiej Metody Język w Rok, którą opracowałem jako psycholog z doświadczeniem w samodzielnej nauce 11 języków. 👨‍🎨 Zaprojektuj, a potem stwórz ze mną wersję Ciebie, która mówi w Twoim wymarzonym języku! Sprawdź teraz szczegóły i dołącz do 1771 zadowolonych Kursantek i Kursantów (z gwarancją efektów lub zwrotem środków)! ⭐️

🚀 Tylko teraz (do niedzieli 15.09, do 23:59) program Język w Rok jest dostępny 200 zł taniej we wrześniowej promocji. Nie przegap tej okazji na rewolucję w Twojej nauce!

⭐️ Język w Rok ⭐️ = bestsellerowy kurs online Językowej Siłki. Ucz się z przyjemnością dowolnego języka w swoim tempie (nie tylko od zera). Już ponad 2000 zadowolonych Kursantów (masz gwarancję satysfakcji lub zwrot $). ✅

👉🏻 Kliknij tutaj i sprawdź teraz szczegóły! 👈🏻

⭐️ Język w Rok ⭐️ = bestsellerowy kurs online Językowej Siłki. Ucz się z przyjemnością dowolnego języka w swoim tempie (nie tylko od zera). Już ponad 2000 zadowolonych Kursantów (masz gwarancję satysfakcji lub zwrot $). ✅ 👉🏻 Kliknij tutaj i sprawdź teraz szczegóły! 👈🏻

Wprowadzenie do języka kreolskiego (haitańskiego)

Paulina Chmiel - Antoniuk
4 minut czytania

Czy wiecie, że na całym świecie językiem kreolskim włada piętnaście milionów osób? Może pomyślicie sobie, że język kreolski to jeden język, którym porozumiecie się we wszystkich byłych europejskich koloniach.

- Autopromocja -
Ad image

Niestety nic bardziej mylnego. Języków kreolskich jest tyle, ile byłych kolonii, a dokładniej około stu ich odmian. Kiedy jechałam na swoje pierwsze badania naukowe na Haiti, byłam pełna optymizmu, że po dwóch latach ciężkiej nauki francuskiego będę mogła komunikować się ze społecznością lokalną w zadowalający sposób. Wiedziałam, że kreolski obok francuskiego jest językiem urzędowym na Haiti, że ludzie się w nim komunikują, ale nigdy nie sądziłam, że jest językiem pierwszym i w zasadzie jedynym. Sprawdziło się przysłowie, że potrzeba matką wynalazku, i żeby przeżyć, musiałam się co nie co tego języka nauczyć.

kreolski

Skąd wywodzi się język kreolski?

Języki kreolskie powstały w wyniku kreolizacji języków europejskich (takich jak angielski, francuski, hiszpański, portugalski, niderlandzki) z elementami języków ludności tubylczej. Wyobraźcie sobie taką sytuację, że na plantacji pracuje kilkuset niewolników pochodzących z różnych afrykańskich plemion i każdy z nich posługuje się swoim własnym językiem. Wszyscy natomiast muszą zrozumieć język kolonizatorów, który został im narzucony, więc muszą wymyślić własny język, który umożliwi im porozumiewanie się między sobą. Tworzą w tym celu język pidżynowy, czyli uproszczoną wersją języka narzuconego przez kolonistów.

Język kreolski powstał na bazie języka pidżynowego, ale ma bardziej rozwiniętą składnię, morfologię i system gramatyczny. Nabywany jest przez dzieci jako język ojczysty, a przez dorosłych uważany jako drugi język. Osobiście spotkałam się z dwiema odmianami języka kreolskiego utworzonymi na bazie francuskiego – z kreolskim haitańskim oraz kreolskim gwadelupskim. Kreolski na Gwadelupie jest językiem mówionym, natomiast kreolski haitański jest językiem urzędowym Haiti od 1987 i posługuje się nim dziewięćdziesiąt pięć procent społeczeństwa. Haitańczycy bronią swojego języka jak niepodległości, traktując go jako dziedzictwo narodowe Haiti. W tym języku odbywa się proces nauczania w szkołach, tworzona jest literatura oraz muzyka.

kreolski język

Języki kreolskie powstałe na bazie języka francuskiego

języki kreolskie pochodne od francuskiego

Struktura języka

Gramatyka języków kreolskich jest generalnie prostsza niż gramatyka języków, na której były pierwotnie oparte. Aby Was nie zanudzać gramatyką, podam tylko niektóre gramatyczne ciekawostki. W gramatyce kreolskiej rzeczowników i przymiotników nie odmieniamy przez rodzaje i liczbę. W liczbie mnogiej natomiast dodawane jest słowo yo po rzeczowniku.

rzeczowniki kreolski

W języku kreolskim wyróżniamy tylko pięć form zaimków osobowych.

zaimki osobowe

W języku kreolskim występuje tylko pięć czasów.

czasy kreolski

Przeczenia tworzymy, dodając przed czasownikiem w czasie teraźniejszym i przeszłym:

I do not eat – mwen pa manje

I did not eat – mwen pa te manje

Jak widzicie, gramatyka języka kreolskiego nie jest skomplikowana. Kreole naprawdę wiedzą, jak ułatwić sobie życie w każdej sytuacji. Teraz czas na zadania dla Was i odrobinę kreolskiej rozrywki 😉

Jeśli chcecie posłuchać, jak brzmi kreolski haitański, polecam muzykę zouk.

Sprawdź się!

A teraz pora na zabawę, która rozrusza wasze szare komórki 😉 Pisany język kreolski (haitański) jest zbliżony do języka francuskiego. Co prawda zapis może Wam niewiele mówić, ale jak zaczniecie czytać na głos, to wtedy wychodzi z tego jakaś francuska całość. Podejmiecie to wyzwanie, by przetłumaczyć poniższy tekst?

kreolski język

Jestem ciekawa, jak Wam poszło 😉

Cykl o języku kreolskim i kulturze kreolskiej uważam za otwarty. Jeśli zainteresował Was ten temat, to zapraszam do śledzenia Językowej Siłki, bo już niedługo nauczę Was podstaw języka kreolskiego haitańskiego.

N a wè (si Dye vle)/ – do zobaczenia (Jak Bóg da)!

Jeśli chcecie poznać więcej moich szalonych pomysłów, to zapraszam na mojego bloga  karaibyoczamibadacza.pl i profil na
facebook

Udostępnij ten artykuł
Obserwuj:
Paulina Chmiel – Antoniuk – Z wykształcenia filolog, pedagog z zamiłowaniem do antropologii i szalonych podróży z plecakiem. Pasjonatka kultury kreolskiej, muzyki rodem z Karaibów i haitańskiego vodou. W ucieczce przed nudą postanowiła wywrócić swoje życie do góry nogami i przeprowadzić się na Karaiby. Prowadzi bloga karaibyoczamibadacza.pl w którym opisuje karaibską codzienność i zaraża fascynującą kulturą Karaibów.
Zostaw komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


Patryk Topoliński Językowa Siłka

Jakie jest Twoje ulubione medium? Kliknij ikonkę i pozwól nam służyć Ci językową pomocą w Twojej ulubionej przestrzeni👇🏻

A może wolisz po prostu w każdą środę wieczorem otrzymać porcję wiedzy o metodach nauki prosto na swoją skrzynkę? 💌

Klikając "Zapisuję się", dołączysz do 30 000+ odbiorców maili ode mnie i będziesz otrzymywać bezpłatne materiały i wiadomości o metodach nauki języków, a raz na kilka tygodni również nowości z naszego sklepu. Szczegóły w Regulaminie newslettera.