Po pierwsze: cieszę się, że czytasz ten artykuł. To znaczy, że interesuje Cię język turecki i chcesz się go nauczyć. Wspaniale! Moim zadaniem jest Ci w tym pomóc. Damy radę! Ale właściwie dlaczego warto uczyć się tego języka?
Poznanie nowego języka daje nam możliwość porozumiewania się z ludźmi z różnych środowisk. Turecki jest używany przez ponad siedemdziesiąt milionów ludzi na całym świecie (mam nadzieję, że już wkrótce dołączysz do tego licznego grona 🙂 ). Jego pochodzenie sięga VI wieku. Chociaż w tureckim obecnie używa się alfabetu łacińskiego, przed 1928 r. zapisywany był alfabetem arabskim. Podobnie jak nauka innych języków, umiejętność posługiwania się językiem tureckim wymaga od nas dużo praktyki i cierpliwości. W kolejnej części artykułu przedstawię techniki oraz linki przydatne w nauce.
1. Język turecki – podstawy
Naucz się wymawiać tureckie litery i dźwięki. Rozpocznij naukę, ucząc się wymowy tureckich słów. Turecki używa alfabetu łacińskiego, a każda litera wymawiana jest pojedynczo i fonetycznie.
Większość liter wymawiana jest dokładnie tak jak w języku polskim. Są to:
A, b, d, e, f, g, h, i, k, l, m, n, o, p, r, s, t, u, z
Niektóre litery zapisujemy dokładnie tak jak w języku polskim, jednak wymowa brzmi zupełnie inaczej:
C – czytamy tak jak polskie „dż”, np. cuma (piątek) czytamy „dżuma”
J – czytamy jak polskie „ż”, np. Japon (Japończyk) czytamy „żapon”
Y – czytamy jak polskie „j”, np. yalan (kłamstwo) czytamy „jalan”
Język turecki ma również kilka liter, które nie występują w języku polskim. Są to:
V – czytamy jak polskie „w”, np. vakit (czas) czytamy „wakit”
Ş – czytamy jak polskie „sz”, np. Şubat (luty) czytamy „szubat”
Ç – czytamy jak polskie “cz”, np. çay (herbata) czytamy „czaj”
I – w zapisie wygląda jak “i” bez kropki (ta nieszczęsna kropka bardzo często zupełnie zmienia znaczenie słowa czy zwrotu, dlatego ważne jest, aby zwracać na nią uwagę). Czytamy jak polskie “y”, np. Islak (mokry) czytamy “yslak”
Ö – litera wymawiana dokładnie tak jak w języku niemieckim, czyli usta układamy jak przy wymowie litery “o” i nie zmieniając położenia warg wymawiamy “e”, np. örnek (przykład)
Ü – litera wymawiana dokładnie tak jak w języku niemieckim, czyli usta układamy jak przy wymowie litery “u” i nie zmieniając położenia warg wymawiamy “i”, np. ülke (kraj)
Ğ – tzw. “nieme G”. Litera ta nie ma swojego własnego dźwięku, jednak w wymowie przedłuża samogłoskę ją poprzedzającą, np. yağmur (deszcz) czytamy „jaamur”
2. Język turecki – gramatyka
Poznaj gramatykę turecką – na razie przedstawię trochę podstaw, jednak będzie to szerzej omawiane w kolejnych artykułach. Zrozumienie struktury zdania tureckiego pomoże ci nauczyć się języka.
Struktura zdania w języku tureckim wygląda następująco
PODMIOT + dopełnienie + czasownik
Przykłady:
BEN okula gidiyorum. – JA idę do szkoły.
KADIN kitabı okudu. – KOBIETA czytała książkę.
Turecki jest językiem wysoce aglutynacyjnym, w którym znaczna część gramatyki jest wyrażana za pomocą przyrostków (sufiksów) dodawanych do rzeczowników i czasowników. Jest bardzo regularny w porównaniu z wieloma europejskimi językami. Na przykład: evlerden “z domów” może być analizowany jako ev (dom), -ler (sufiks liczby mnogiej), -den (przyrostek oznaczający “od”); gidiyorum “idę” jako git (iść), -iyor (obecny czas ciągły), -um (1. osoba l. poj. = “ja”).
Inną cechą tureckiego jest harmonia samogłosek. Większość sufiksów ma dwie lub cztery różne formy, których wybór zależy od samogłoski korzenia słowa lub poprzedzającego sufiksu: na przykład jeżeli chcemy powiedzieć „z domów” to po turecku będzie to brzmieć „evlerden” (ev – dom; ler – liczba mnoga; den – od, z), podczas gdy „ze szkół” będzie brzmieć „okullardan” (okul – szkoła; lar – liczba mnoga; dan – od, z).
Tutaj Patryk opowiada o tym jak uczyć się gramatyki w przyjemny sposób! 🙂
Tureckie rzeczowniki i zaimki nie mają żadnej gramatycznej płci (ten sam zaimek „o” oznacza “on”, “ona” lub “ono”), ale mają sześć gramatycznych przypadków:
- mianownik,
- dopełniacz – oznacza przynależność, posiadanie, np. książka (kogo? czego?) AHMETA – AHMETİN kitabı.
- biernik – używany do określonego obiektu bezpośredniego, odpowiada na pytanie kogo?co?, np. kocham CIĘ –SENİ seviyorum,
- celownik – oznacza dopełnienie dalsze, np. kupiłem AHMETOWI książkę – AHMETE bir kitap aldım,
- miejscownik – oznacza położenie w jakimś miejscu, czasie, np. w parku – parkTA
- narzędnik – oznacza miejsce lub czas rozpoczęcia czynności, np. Z domu – evDEN
To wszystko jest naprawdę łatwiejsze niż się wydaje! W języku tureckim jest bardzo mało wyjątków.
Jest to język bardzo regularny, a naukę można porównać do…matematyki :). Wystarczy podstawić odpowiednie słowa pod wzór i mamy gotowe zdanie. Jeżeli wśród czytelników są osoby nie lubiące matematyki to nie poddawajcie się! Ważna jest odpowiednia motywacja i na pewno dacie radę!
Skoro interesuje Cię turecki, to może chciałbyś też sprawdzić jak wygląda nauka hebrajskiego? 🙂
3. Język turecki – słownictwo
Warto zainwestować w słownik języka tureckiego, co pomoże nam w nauce słownictwa. Osobiście polecam Kieszonkowy słownik turecko – polski polsko turecki Krakowskiego Wydawnictwa Naukowego. Zawiera ponad 40 000 haseł, rozmówki oraz zagadnienia gramatyczne. Można w nim również znaleźć przykłady użycia wyrazów oraz związki frazeologiczne.
Link: http://lubimyczytac.pl/ksiazka/4037193/kieszonkowy-slownik-turecko-polski-polsko-turecki
Jeśli chodzi o słowniki online:
Translator Google jest przydatny do tłumaczenia pojedynczych słów i prostszych zwrotów. Jednak niestety często spotkałam się z niepoprawnymi tłumaczeniami. Narzędzie to może być bardzo przydatne w nauce wymowy słów dzięki dostępnej opcji odsłuchiwania danego zwrotu czy słowa.
Słownikiem naprawdę godnym polecenia jest Glosbe (https://pl.glosbe.com/tr/pl/). Zdecydowanymi zaletami tego słownika jest bardzo dobre tłumaczenie na język polski oraz bardzo dużo praktycznych zdań przedstawiających użycie wybranego przez nas wyrazu.
Osobiście chętnie korzystam ze słownika Tureng (www.tureng.com). Jest to słownik turecko – angielski. Zawiera mnóstwo słów i zwrotów oraz bardzo dużo przykładów użycia. Słowa zostały przyporządkowane różnym kategoriom, dzięki czemu możemy dowiedzieć się czy dane słowo jest używane w mowie potocznej, slangu, czy jest to zwrot medyczny lub może związany z militariami.
Cześć, przepraszam, że na chwilę zmienię temat. Tu Patryk Topoliński, pomysłodawca i założyciel Językowej Siłki.
Na portalu Językowa Siłka przez ostatnie lata stworzyliśmy kilkaset artykułów, będących bazą wiedzy do samodzielnej nauki kilkudziesięciu języków. Jak widzisz – pomimo tego, że codziennie odwiedza nas ponad tysiąc osób – na stronie nie ma typowych w internecie okienek z reklamami. Wynika to z faktu, iż portal jezykowasilka.pl utrzymywany jest poprzez nasze autorskie materiały edukacyjne.
🟢 Dziś chciałbym zaprosić Cię do zapoznania się z moim autorskim kursem Język w Rok! (z którym uczy się już ponad 1800 osób)
Z wykształcenia jestem psychologiem i w mojej pracy i moich materiałach łączę doświadczenie poligloty z wiedzą psychologiczną opartą na badaniach naukowych. Osobiście wierzę, że nauka języków może być przyjemnością. Obecnie odkrywam świat za pomocą 11 języków. A są to: polski, angielski, hiszpański, portugalski (brazylijski), francuski, grecki, włoski, szwedzki, rosyjski, niemiecki, turecki.
Moją autorską metodę Język w Rok stworzyłem w taki sposób, aby była przyjazna osobom, które dopiero stawiają pierwsze kroki w samodzielnej nauce języków. Metoda Język w Rok to przepis na naukę języka kroczek po kroczku, który Ty możesz dostosować do swoich potrzeb oraz do języka, którego się uczysz. Tworzę materiały, które mają umożliwić Ci samodzielną, skuteczną, przyjemną i kilka razy szybszą, niż na tradycyjnych kursach naukę języka.
Kurs Język w Rok to sprawdzony przepis na to, jak krok po kroku nauczyć się dowolnego języka w rok do poziomu swobodnej komunikacji. Sprawdź darmowe lekcje, agendę kursu oraz opinie uczestników i przekonaj się, czy to coś dla Ciebie!
✅ "CHCĘ POZNAĆ SZCZEGÓŁY": https://jezykowasilka.pl/kurs/
Życzę Ci pięknego dnia, dużo uśmiechu i odwagi do spełniania językowych marzeń. I już zapraszam do dalszego zdobywania wiedzy na portalu Językowa Siłka.
Patryk Topoliński, założyciel Językowej Siłki 💪 😊
4. Język turecki – wymowa
Aby dobrze opanować wymowę warto słuchać i powtarzać różne praktyczne zwroty.
W tym celu polecam stronę: https://www.50languages.com/phrasebook/pl/tr/
Zwroty podzielone są na 100 kategorii przydatnych w codziennym życiu. Możemy również bezpłatnie ściągnąć pliki ze zwrotami w formacie MP3 i słuchać np. podczas jazdy samochodem. Na stronie możemy również znaleźć testy sprawdzające polegające na wstawianiu brakującego słowa w zdaniu.
Mamy możliwość wybrania poziomu testów: podstawowy i zaawansowany.
Bezpośredni link: https://www.50languages.com/tests/test/pl/tr/1/easy/
Zachęcam do przeczytania następnego artykułu, w którym dowiecie się jak „zanurzyć się w tureckim”.
Başarılar dilerim! – Życzę sukcesów!