Planujesz odwiedzić Czechy, zwiedzić Pragę lub właśnie w tym momencie przygotowujesz się do wyjazdu i chcesz dowiedzieć się czegoś więcej? Ten artykuł na pewno Ci się przyda 😊. Zastanowimy się między innymi: czego nie mówić i czego nie robić w Czechach oraz czy Czesi lubią Polaków. Zapraszam do lektury!
Czego nie robić w Czechach? 11 najważniejszych wskazówek przed wyjazdem
Jest to temat ważny zarówno dla osób wybierających się do stolicy Czech, jak i do innych miast tego kraju. W tej części artykułu przybliżę Ci, na co zwracać uwagę i czego unikać.
1. Uwaga, kieszonkowcy!
W każdym większym jak i mniejszym mieście niestety możemy napotkać kieszonkowców. To zjawisko jest jednak zdecydowanie częstsze w stolicy. Przede wszystkim należy być wyczulonym w zatłoczonych miejscach, takich jak centrum miasta, okolice zabytków, komunikacja miejska czy galerie handlowe. Pamiętaj proszę, aby nigdzie nie zostawiać swoich rzeczy osobistych bez nadzoru.
2. Nie nastawiaj się na brak tłumów
Praga jest bardzo popularnym kierunkiem turystycznym na całym świecie. Według statystyk stolica Czech jest odwiedzana przez prawie 6 milionów osób rocznieocznie. To wskazuje na tłumy, które mogą być zdecydowanie widoczne w sezonie wakacyjnym oraz okresie świątecznym. Miasto to ma wyjątkowo wiele do zaoferowania, co czyni je tak interesującym dla przyjezdnych. Właśnie z tego powodu radzę Ci się nastawić na sporą liczbę ludzi, w szczególności w weekendy i w godzinach szczytu, ale uwierz, że naprawdę warto :))
3. Nie korzystaj z przejażdżek typu horse carriage czy old car tour
Przejażdżki konne nie są mile widziane w społeczeństwie, a dodatkowo za tego typu atrakcje zapłacisz krocie i trudno Ci będzie zobaczyć tę prawdziwą Pragę, którą ludzie się zachwycają i która jest tak polecana. Piesza forma zwiedzania jest najlepsza dla tego miasta. „Zgubienie się” w uliczkach blisko centrum, a także tych dalszych, to idealny sposób na poznanie i poczucie klimatu miejsca.
4. Nie nastawiaj się na unikaty w sklepach z pamiątkami
Jeżeli zaczepi cię jakaś osoba lub sprzedawca w sklepie z pamiątkami i powie, że ma na sprzedaż coś unikalnego, na 98% nie będzie to prawda. W takich miejscach kupisz rzeczy wyprodukowane w większości masowo. Pamiętaj o tym, zwiedzając Pragę, żeby nie wydać za dużo pieniędzy.
5. Nie wchodź do restauracji, które od wejścia już mają napisane, że oferują autentyczną czeską kuchnię
Restauracje z wielkimi banerami i napisami oznajmującymi, że specjalizują się w tradycyjnej czeskiej kuchni, nie są odwiedzane przez lokalnych mieszkańców i skupiają się jedynie na przyciągnięciu jak największej liczby turystów. Zapłacisz tam znacznie wyższą cenę za dania i nie zawsze będą tak dobre jak te, które jesteś w stanie znaleźć w lokalnych hospodach. Polecam Ci wybrać się na spacer poza centrum Pragi i na spokojnie poszukać jakiejś hospody, w której spotkasz wielu Czechów 😊
6. Nie zakładaj, że ludzie wokół ciebie są Czechami
Praga jest dużym miastem z wielkim potencjałem. Wielu obcokrajowców przyjeżdża turystycznie i część z nich decyduje się tam zamieszkać na stałe. Wynika to z różnych powodów, np. miłości, pracy czy chęci nauki. Prawie 6 milionów ludzi odwiedza Pragę w ciągu roku. Możesz na miejscu zauważyć wiele narodowości, dlatego też radzę, żebyś uważał na to, co mówisz, ponieważ może się zdarzyć, że trafisz akurat na Polaków.
7. Nie nastawiaj się, że poznasz czeską kulturę, odwiedzając jedynie Muzeum Franza Kafki
Jeżeli pragniesz poznać czeską kulturę, odwiedzając muzeum Franza Kafki, możesz się rozczarować. Czesi nie traktują go jako swojego pisarza, dlatego muzeum jest całkowicie skupione na artyście, a nie na kulturze.
Miasto jest bardzo rozwinięte kulturowo, dlatego też uważam, że każdy znajdzie coś dla siebie 😊. Warto wcześniej zajrzeć na oficjalne strony internetowe muzeów, ponieważ możesz trafić na darmowe dni, w ciągu których wstęp jest bezpłatny. Zachęcam Cię do skorzystania z takiej okazji.
8. Nie używaj określenia Czechosłowacja
Czechosłowacja istniała od 1918 do 1938 i od 1945 do 1992 roku. 31 grudnia 1992 roku podzieliła się na dwa suwerenne państwa – Czechy i Słowację. Należy szanować historię narodu i posługiwać się odpowiednim nazewnictwem. Problem z używaniem nazwy Czechosłowacja może mieć przede wszystkim starsze pokolenie, które dobrze pamięta czasy przed podziałem.
9. Nie określaj Czeskiej Republiki Wschodnią Europą
Kiedy rozmawiasz z Czechem o jego kraju i zdarzy Ci się wspomnieć, że jest on częścią Europy Wschodniej, nie zostanie to zbyt dobrze przyjęte. Czesi bardzo często zaznaczają, że są częścią Europy Środkowej i nie pasują do Wschodniej z powodu stylu życia i kultury. Nie utożsamiają się z nią. Radzę Ci pamiętać o tym małym szczególe 😊
10. Nie zostawaj na Starym Mieście przez cały swój wyjazd
Na Starym Mieście zobaczysz piękne zabytki i serce Pragi, jednak nie ograniczaj się tylko do tego. Inne dzielnice mają wiele do zaoferowania i zapewniam Cię, że się nie zawiedziesz. Polecam Ci zgubienie się wśród małych praskich uliczek mieszczących się dalej od centrum. Dzięki temu będziesz w stanie poznać klimat miasta, przyjrzeć się magicznym i przepięknym kamienicom, odkryć ciekawe zakamarki oraz zasmakować czeskiej codzienności.
11. Nie płać w euro
W większości miejsc będziesz miał możliwość zapłacenia zarówno czeskimi koronami, jak i euro. Według mnie lepiej jest wymienić pieniądze na korony lub płacić Revolutem, ponieważ wydając pieniądze w euro, możesz stracić znacznie więcej z powodu niekorzystnego kursu w sklepach.
Czego nie mówić w Czechach?
Polski oraz czeski są bardzo bliskimi sobie językami. Momentami aż za bardzo, co może nam trochę utrudnić zwiedzanie i rozmowy na miejscu. Mowa tutaj o czeskich false friends, czyli wyrazach zdradliwych znaczeniowo. Widzimy słowo takie samo jak w języku polskim i przez to nawet nie sprawdzamy w słowniku jego znaczenia, bo uważamy je za pewniaka, jednak to tylko złudzenie. Właśnie parę takich słów i wyrażeń chciałabym Ci przedstawić. Wybrałam te podstawowe, które możesz usłyszeć lub przeczytać, zwiedzając Czechy. Zapraszam Cię do przyjrzenia się czesko-polskim pułapkom językowym.
Planujesz konkretny termin wyjazdu i chciałbyś zarezerwować sobie nocleg na czeskich portalach? Zdecydowanie uważaj na nazwy miesięcy, ponieważ absolutnie mogą Cię zaskoczyć i pokrzyżować Twoje plany.
- červenec – lipiec
- červen – czerwiec
- květen – maj
- duben – kwiecień
Na pewno czeka Cię wizyta w czeskim sklepie, ale jak on się nazywa?
- obchod – sklep
- sklep – piwnica
- pivnice – piwiarnia
W czeskiej piekarni można mocno się zdziwić szukając świeżego pieczywa…
- čerstvý – świeży
- starý, oschlý – czerstwy
Nie radzę Ci mówić w Czechach szukam drogi, ponieważ słowo šukat jest popularnym wulgaryzmem, natomiast droga oznacza narkotyk. Łącząc to wszystko w całość możemy zdecydowanie przewidzieć reakcje na takie pytanie. W takim razie jak powiedzieć, że szukasz drogi? Do tego przyda Ci się fraza hledám cestu.
- šukat – pierdolić
- hledat – szukać
- droga – narkotyk
- cesta – droga
🔴 A może chcesz dowiedzieć się jak przeklinać po czesku? Artykuł na ten temat już na Ciebie czeka!
Poniżej znajdziesz kilka false friends, na które możesz się natknąć w czasie swojej wizyty w Czechach. To jedynie niewielka część i jeżeli czujesz niedosyt i chcesz poznać ich znacznie więcej, to zapraszam Cię do artykułu 100 false friends w języku czeskim. Masz do zaproponowania jakieś inne zestawienia? Chętnie usłyszę o nich w komentarzu.
- nápad – pomysł
- útok – napad
- pokání – pokuta
- pokuta – mandat
- zákon – prawo
- řád – zakon
- zákonník – kodeks
- řeholník – zakonnik
- prase – świnia
- tisk – prasa
- sukně – spódnica
- šaty – sukienka
- právě – właśnie
- skoro – prawie
- bouře – burza
- burza – giełda
- den – doba
- doba – okres, czas
- krupobití – grad
- hrad – twierdza, grod
- šíje – kark
- krk – szyja
- země – kraj
- kraj – brzeg, okolica
- dívat se, hledět – patrzeć
- patřit – należeć
- suché víno – wytrawne wino
- záchod – toaleta, ubikacja
- západ – zachód
- řeč – mowa
- věc – rzecz
- pošel – zdechł
- šel – poszedł
Czy Czesi lubią Polaków?
Przyglądając się sondażom dotyczącym relacji czesko-polskiej w 2017 roku, agencja STEM ogłosiła, że ok. 60% Czechów ma pozytywne nastawienie do Polaków, natomiast w 2021 roku ta liczba zmniejszyła się do 43%. Starsza część społeczeństwa często postrzega nas stereotypowo, tak jak w latach 80., kiedy nie szczyciliśmy się dobrą opinią. Nazywano nas kombinatorami, którym nie można ufać i którzy próbują się dorobić na wszystkim, niezależnie od okoliczności.
Dobrym przykładem takiego podejścia jest zakazana reklama firmy T-mobile z 2014 roku. Opowiada o czeskim narciarzu z zepsutym telefonem. Od razu pojawia się przebrany za choinkę polski sprzedawca i chce wymienić telefon na inny. Kiedy mężczyzna się zgadza i dostaje nowy sprzęt, ten rozpada się w rękach, a handlarza już nigdzie nie ma. (Klik, do reklamy)
Co uważają młodzi?
Młodsza część społeczeństwa w większości nie ma żadnego zdania na nasz temat. W ostatnich czasach Polska i Czechy są parterami politycznymi i gospodarczymi, co poprawiło stosunki między tymi dwoma narodami. Wielu Czechów mieszkających przy granicy jeździ do Polski na zakupy, a powodem są niższe ceny. Często też mylą nas ze Słowakami. Nie wiedzą za dużo o Polsce i Polakach, co wzbudza w nich w pewnym stopniu nieufność w stosunku do nieznanego. Nasza kultura jest dla nich niewidoczna. Kojarzymy się z komunikatywnością, wesołością czy dobrym zorganizowaniem, ale również z katolicyzmem. Duży wpływ na postrzeganie siebie nawzajem mają wydarzenia z przeszłości, takie jak konflikt o Śląsk Cieszyński lub inwazja Układu Warszawskiego. Na co dzień w Czechach nie odczuwa się jakiejkolwiek niechęci do Polaków.
Podsumowanie
Mam nadzieję, że podróż do Czech już zaplanowany, a jeśli chcesz zacząć swoją przygodę z językiem czeskim, zachęcam Cię do przeczytania artykułów z polecanymi materiałami do nauki z poziomu A1-A2 oraz Jak nauczyć się języka czeskiego.
Powodzenia w nauce!
✍️ Autorka tekstu Czego nie robić w Czechach:
Aleksandra Jakubowska
