Maturzyści, uczniowie, kandydaci na studia filologiczne i nie tylko – ten wpis dedykuję właśnie Wam. Niektórzy z Was za kilka miesięcy zaczną siłować języki w zupełnie innym wymiarze niż dotychczas. Bo już nie samodzielnie ani nie w szkole, a na uczelni. Niektórzy wiedzą już dokładnie, gdzie chcą iść na studia, natomiast inni wciąż przeglądają listy kierunków, zastanawiając się, jakiego wyboru dokonać i czy filologię w ogóle warto studiować. No właśnie, warto? Studia to z założenia zobowiązanie długoterminowe, więc podjęcie decyzji nie jest takie proste. Dziś opowiem o specyfice studiów filologicznych i podrzucę kilka wskazówek ułatwiających życie, kiedy chce się studiować język. Zaczynamy!
Studia filologiczne – co w programie?
Najwięcej czasu spędzicie na zajęciach z praktycznej nauki języka, która prowadzona jest przez kilka osób, w tym oczywiście native speakerów. Nauka języka w szkole polega głównie na pracy z jednym podręcznikiem i zeszytem ćwiczeń, w których znajduje się mieszanka różnych zadań, zatem możecie chcieć zapytać: czy na studiach też będziemy uczyć się w taki sposób? Otóż nie do końca. Na studiach będziecie zdobywać umiejętności językowe dużo bardziej szczegółowo. Każdy prowadzący odpowiadać będzie za nieco inną część doskonalenia kompetencji językowych, na przykład za wymowę, konwersacje, pisanie, czytanie, słuchanie czy gramatykę praktyczną. Stąd, mimo że PNJ to w programie jeden przedmiot, tak naprawdę dzieli się on na mniejsze jednostki, a te różnią się w zależności od uczelni i kierunku, więc warto zawczasu dowiedzieć się, co Was czeka, analizując programy studiów i podpytując studentów.
W przypadku, kiedy na studiach poznajecie język od podstaw, godzin praktycznej nauki będzie dość dużo. Z kolei kierunki stanowiące niejako kontynuację Waszej dotychczasowej nauki, będą na niektórych uczelniach mieć w programie odrobinę mniej godzin PNJ (mowa tutaj o popularnych językach europejskich, jak na przykład angielski, francuski czy niemiecki).
Nie tylko praktyczne użycie języka
Filologia w rzeczywistości nie jest nauką języka, a nauką o języku – o czym świadczy obecność drugiego ważnego przedmiotu na studiach: jest to gramatyka opisowa, dzięki której poznacie szkielet języka; nauczycie się rozkładać zdania i słowa na czynniki pierwsze oraz dowiecie się, jak właściwie nazywają się te wszystkie cząstki, z których finalnie budujemy wypowiedź. Obok opisowej możecie spotkać na swojej drodze inne rodzaje gramatyk, na przykład historyczną lub kontrastywną.
Oprócz na zajęcia blisko powiązane z językiem, uczęszczać będziecie na liczne zajęcia z literatury stanowiące podstawę do obserwacji przemian w języku, myśleniu i postrzeganiu świata na przestrzeni wieków. W programie znajdziecie także wykłady o historii i kulturze danego kraju czy regionu. Jeżeli „wasz” język używany jest w wielu krajach, poznacie bliżej więcej niż jeden obszar – na przykład na filologii angielskiej najczęściej zetkniecie się z historią i literaturą tak Wysp Brytyjskich, jak i Stanów Zjednoczonych.
Warto zapamiętać już teraz, że na studiach filologicznych mierzymy się również z zajęciami nie zawsze związanymi ściśle ze studiowanym przez nas językiem. Wspomnę tylko o takich przedmiotach jak język łaciński, wprowadzenie do językoznawstwa i literaturoznawstwa czy filozofia, którym sama stawiałam dotychczas czoła. Niech jednak ta garść zajęć, które najczęściej okazują się niestety mało porywające, Was nie zniechęca, bo tak naprawdę są niską ceną za to, że możemy uczęszczać na wykłady dużo ciekawsze, związane z językiem, który nas pasjonuje i dla którego podjęliśmy się naszych studiów.
Aplikując na studia filologiczne, przygotujcie się na dużo czytania. Lektury na literaturę, teksty krytyczno-literackie, tomiszcza o historii czy opracowania gramatyczne to tylko niektóre z pozycji, które już po kilku tygodniach studiów zagoszczą na waszych półkach.
Studia filologiczne – „Czy jest trudno?”
To pytanie słyszę od uczniów szkół średnich najczęściej podczas dni otwartych swojej uczelni i myślę, że niezależnie od filologii można na nie odpowiedzieć: Tak, jest trudno – to znaczy pod warunkiem, że uczycie się codziennie, również po zajęciach, odrabiacie wszystkie prace domowe w terminie, przygotowujecie się do każdego testu (a tych może być nawet kilka tygodniowo), czytacie lektury na czas, staracie się o dobrą średnią ocen i przy tym wszystkim próbujecie zachować zdrowe zmysły. To, czy będzie Wam trudno, czy łatwo, zależy w dużej mierze od zaangażowania i ustalenia różnego rodzaju priorytetów. Z których zajęć czerpię najwięcej użytecznych i ciekawych informacji? Który przedmiot jest wyjątkowo trudny (może w ogóle go nie lubię, ale przecież muszę zdać z niego egzamin, więc powinienem poświęcić na naukę sporo czasu)?
Słowo-klucz w przypadku nauki języka to systematyczność i nie inaczej jest na filologii. Taki kierunek będzie wymagał od Was sporych poświęceń czasu i energii, zwłaszcza jeżeli zajęć w ciągu tygodnia będzie stosunkowo dużo. Ponadto, mimo częstego sprawdzania stanu waszej wiedzy przez wykładowców, nikt tak na dobrą sprawę nie zapanuje nad tym, ile materiału zapamiętujecie na dłużej niż kilka dni lub tygodni. Nie obejdzie się zatem bez dozy samodyscypliny i wkładu własnego w regularne powtórki oraz używanie języka w życiu codziennym.
Studia filologiczne – no to warto czy nie warto?
Jeżeli macie w sobie pasję do języka – warto. Jeśli jesteście ciekawi świata i jego kultur – warto. Jeśli chcecie nauczyć się, jak pracować i bawić się ze słowem oraz jesteście gotowi na dyskusje i otwarcie umysłu na nowe perspektywy – warto. Na studiach filologicznych zyskacie całkowicie inne spojrzenie na język, który Was fascynuje. Stanie się on waszą codziennością i później nierzadko sposobem na życie. Studiowanie filologii to nauka krytycznego myślenia, nauka trudnej sztuki używania oraz rozumienia słowa pisanego i mówionego. Jako absolwenci filologii będziecie reprezentować wybrane kraje i kultury (szczególnie pracując jako tłumacze lub nauczyciele), co jest niewątpliwie powodem do dumy, ale i wielką odpowiedzialnością.
Jeżeli jesteście gotowi na takie wyzwania, wydziały filologiczne w Polsce i na świecie czekają na Was z otwartymi ramionami! Pamiętajcie jednak, by porównać programy filologii na różnych uczelniach, bo choć na przykład anglistyk czy romanistyk w Polsce jest mnóstwo, to nie będą one identyczne: wybierzcie ten kierunek, który spodoba Wam się przede wszystkim pod względem programu.
Studia filologiczne? Naturalnie warto, bo poznacie mnóstwo osób o podobnych zainteresowaniach i często, równie jak Wy, zakręconych na punkcie wybranego kraju czy kultury. Korzystajcie z tego!
Jak przygotować się do studiów językowych?
A zatem zobaczyliście już zielony, gratulujący Wam dostania się na studia, komunikat w systemie rekrutacyjnym. Uff, pozostało dokonać wpisu i można dalej cieszyć się długim latem! Tutaj pojawia się ostatnie pytanie na dziś: czy jest coś, co możecie zrobić jeszcze przed rozpoczęciem roku akademickiego? Oczywiście, że tak! Zacznijcie od zakupu dużego opakowania ulubionej kawy – ta przyda się na ciężkie dni i noce, podczas których będziecie tonąć w listach słówek i opasłych słownikach gramatycznych. A oprócz tego:
1. Zastanówcie się, jaki sposób zapamiętywania słówek jest dla Was najbardziej efektywny. Fiszki? Jeśli tak, wolicie wypisywać je ręcznie czy korzystać z aplikacji? A może preferujecie zapamiętywanie całych zdań ze słowem? Na jakie kategorie lubicie dzielić słówka i wyrażenia? Na studiach językowych słów do zapamiętania jest od groma (tygodniowo są to dziesiątki, a niekiedy wręcz setki wyrazów), więc skuteczna technika ich przyswajania może zdziałać cuda w przygotowywaniu się do testu czy egzaminu.
📚✅ Zastanawiasz się, jak efektywnie zapamiętywać nowe słownictwo? Pooglądaj darmowe szkolenie Patryka, założyciela Językowej Siłki o tym, jak zapamiętać każde słowo, którego chcesz się nauczyć. Poznaj 4 niezawodne techniki zapamiętywania nowych słówek. 💪
2. À propos słówek: Poszukajcie słowników. Sprawdźcie, jakie są najobszerniejsze i najczęściej polecane słowniki, które mogą się Wam przydać na studiach (ze względów czysto praktycznych polecam słowniki online). Zupełnie przykładowo, dla angielskiego może to być Macmillan Dictionary, a dla niemieckiego Duden.
3. Jeśli zamierzacie rozpocząć studia w zakresie języka korzystającego z systemu pisma innego niż alfabet łaciński, poznajcie podstawy pisania i czytania. To pozwoli zaoszczędzić Wam sporo czasu i stresu na samym początku.
4. Jeżeli jeszcze przed studiami włączycie w swoje codzienne życie elementy całkowitego zanurzenia w języku, wyprzedzicie o krok tych, którzy języka uczą się, korzystając wyłącznie z materiałów z zajęć. Oglądajcie seriale, filmy na YouTube, słuchajcie podcastów, piszcie pamiętnik albo bloga, rozmawiajcie z innymi. Ale to wszystko w języku, który zamierzacie studiować. O tym jednak nie będę się rozpisywać, bo inne sposoby, dokładne wskazówki i mnóstwo porad znajdziecie w obszernym poście Patryka o całkowitym zanurzeniu.
Aplikujesz na studia filologiczne? Koniecznie zajrzyj do grupy
Językowa Siłka na Facebooku!
I wypocznijcie w te wakacje porządnie, bo od października czeka Was dużo pracy! 🙂 Jeśli aplikujecie w tym roku na studia filologiczne, dajcie znać w komentarzach, jakie języki chcecie studiować. Trzymam kciuki za każdego z Was i życzę, abyście po uszy zakochali się w studiach filologicznych, które wybraliście – w końcu spędzicie razem co najmniej kilka następnych lat!
Do napisania,
Paulina
