Szanowny Czytelniku,
zatop się. Nie pogrążysz się tym, przyrzekam ja Tobie, lecz po brzegi załadujesz swój umysł wiedzą. Będzie to wiedza i przydatna, i ciekawa. Погружение в язык – oto metoda, którą wykorzystamy. Po polsku zwie się ona „całkowite zanurzenie” i na pewno, jeśli śledziłeś nasz portal, już wiesz, na czym polega. Jeśli nie, to kliknij tutaj, aby przeczytać o tej metodzie więcej. A czy wiesz również to, że w tym akapicie wykorzystałam kilka znaczeń rosyjskiego czasownika погружать i wyrazów od niego pochodnych?
RADIO
Jako radioholiczka polecam słuchanie radia po rosyjsku, w szczególności dwóch stacji radiowych – Радио Свобода (które znane jest także pod nazwą Radio Wolna Europa) oraz Русское радио. Pierwsze nastawione jest bardziej na przekaz informacji, drugie – na rozrywkę. Oba dostępne od ręki w Internecie.
ROSYJSKA TELEWIZJA
Dwie największe stacje telewizyjne w Rosji: Первый канал i Россия 24 są na obowiązkowej liście mediów do codziennego „taplania się” nie tylko w języku, ale przede wszystkim w rosyjskiej kulturze. Na Первом znaleźć można różnego rodzaju programy, filmy i seriale. Z całego serca polecam talk show prowadzony przez Iwana Urganta Вечерний Ургант oraz talent show – rosyjską wersję Voice’a, Голос. Россия 24 przypomina zaś nasz rodzimy TVN24 z głównym programem informacyjnym Вести. Oprócz tego warto oglądać jeszcze dwa kanały – Пятница i RT. Dobra wiadomość dla Internautów: wszystkie te stacje można znaleźć w sieci (w wersji elektronicznej platforma live.russia.tv dysponuje także innymi kanałami oraz stacjami radiowymi).
YOUTUBE
YouTube to drugie miejsce w Internecie, w którym możemy oglądać wiele programów z rosyjskiej telewizji. Ale jeżeli chcemy rozszerzyć naszą znajomość Rosji w tym serwisie, to oczywiście nie możemy pominąć oficjalnych kanałów rosyjskich artystów* (przykładowo takich legendarnych grup, jak chociażby Мумий Тролль lub Ленинград). Co jeszcze warto oglądać? Bajki (animacje) rosyjskie – Маша и медведь oraz Масяна (która po rosyjsku opowiada na przykład o innych krajach) i Мульт личности to niekwestionowana moja ulubiona trójca (przy czym dwie ostatnie propozycje są skierowane do starszego odbiorcy). Zainteresowanym tematem „jak się robi ruskie jutuby” polecam zasubskrybować kanały wiodących youtuberów (a po rosyjsku ютуберов). Jakich? Tutaj znajduje się jedna z list topowych twórców, a tu – aktualizowany codziennie ranking najbardziej popularnych rosyjskich kanałów w ogóle.
*Płyty wielu z nich dostępne są także w serwisie Spotify.
INTERNET
Nie oszukujmy się, rosyjski (rosyjskojęzyczny) Internet – Runet – to kopalnia wiedzy wszelakiej. Jest tam wszystko, a nawet więcej. Warto sięgnąć do rosyjskiej wersji wyszukiwarki internetowej (Яндекс; w wersji anglojęzycznej – Yandex), która ma nawet swój odpowiednik muzycznego Youtube’a: Яндекс музыка – ale uwaga! do tej części bezpłatny dostęp mają tylko użytkownicy z Rosji, Ukrainy, Białorusi i Kazachstanu. Niemniej z Яндексa warto korzystać – wujek Google nie wie wszystkiego, sprawdzone w praktyce 😉
Na pewno cennym źródłem informacji są e-gazety (takie jak Lenta.ru, Коммерсантъ, Газета.ru, Российская Газета) czy portale internetowe (polecam rosyjską wersję Culture.pl, czyli culture.pl/ru/news – informacje ze świata polskiej kultury po rosyjsku to ciekawa rzecz [nie mylić ze stroną Культура.РФ o podobnym adresie, która poświęcona jest kulturze rosyjskiej]; polecam też rosyjską wersję portalu Eastbook dotyczącego Europy Wschodniej – eastbook.eu/ru).
Nie byłabym sobą, gdybym nie poleciła czegoś społeczno-naukowego. Открытая библиотека to miejsce spotkań i dialogów dziennikarzy, publicystów i ekspertów (głównie naukowców). Spotkanie te podzielono na roczne cykle (tzw. sezony – ros. сезоны) złożone z trzech comiesięcznych spotkań – w każdym z nich dyskutuje dwóch, trzech gości. Na oficjalnej stronie Biblioteki znajdziemy zapis spotkania w formie tradycyjnej, a oprócz tego nagranie wideo na YouTube oraz podcast na ITunes Store.
Intrygujący jest również projekt otwartego uniwersytetu – Арзамас dotyczący popularyzacji nauk humanistycznych, głównie poświęcony historii i kulturze Rosji. Przystępny dla każdego, łączący kilka form przekazywania wiedzy – od infografik, osi czasu, podcastów aż do relacji wideo z różnych wydarzeń (głównie wykładów); część z nich dostępna jest w ramach modułów (tam znajdują się również potrzebne materiały), po których można przystąpić do egzaminów.
Jest jeszcze i jeden, najukochańszy z najukochańszych moich portali popularyzujących naukę – ПостНаука. Uwielbiam; czytam, oglądam i rozwiązuję testy o każdej porze dnia i nocy – to właśnie proponują Internautom twórcy tego portalu. Ogrom interesującej treści z różnych dyscyplin naukowych, wywiady z czołowymi rosyjskimi badaczami (na przykład cykl z Maksimem Krongauzem, jednym z najbardziej znanych lingwistów rosyjskich, który zajmuje się problemami współczesnego języka, w tym języka mediów), ciekawe testy i gry dotyczące poszczególnych artykułów (chociażby w ramach projektu Банк знаний – ‘Bank wiedzy’ – stworzonego we współpracy z rosyjskim bankiem Спербанк na temat współczesnej ekonomii i gospodarki. Historia bitcoinów naprawdę wciąga, zwłaszcza ta czytana po rosyjsku o trzeciej nad ranem w przerwie świąteczno-noworocznej :D).
👨💻 Posłuchaj, co o metodzie całkowitego znurzenia mówi Patryk Topoliński, założyciel Językowej Siłki i dowiedz się jak ją wykorzystać w praktyce.
Nie będę przytaczać oficjalnych stron wymienionych wcześniej programów, stacji, artystów, portali – te bez problemu znajdziecie sobie sami. Zachęcam do polajkowania następujących stron: Rosyjski na wesoło, Сказочная карта России / Fairytale map of Russia, Интересная Москва, Календарь событий, Страдающее средневековье – codziennie dostarczają porządnej dawki rozrywki; śmieszą, a bawiąc, uczą. Na Facebooku ciekawe fanpejdże w języku rosyjskim prowadzą również różne instytucje, w tym na przykład Министерство иностранных дел Российской Федерации (Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rosyjskiej Federacji), Instytut Polski w Moskwie, który ma także filię w Petersburgu, Государственный институт русского языка им. А.С. Пушкина (w Polsce znany jako Instytut Puszkina), Московский государственный университет имени М.В. Ломоносова (Moskiewski Uniwersytet Państwowy imienia M.W. Łomonosowa), jak również Rosyjski Ośrodek Nauki i Kultury w Warszawie i jego oddział w Gdańsku (znany pod nazwą Rosyjskie Centrum Nauki i Kultury w Gdańsku).
Facebook daje możliwość rozwijania swoich zainteresowań w grupach. Do samodzielnej nauki języka rosyjskiego z pewnością przydadzą się dwie: Learning Russian oraz Russian Tutor for English Speakers, w których użytkownicy (a zwłaszcza administratorzy) każdego dnia zamieszczają sporą liczbę interesujących i, co warte podkreślenia, różnorodnych materiałów. Oprócz tego polecam fanpejdż Russian Language for Life and Work z dużą porcją wiedzy dotyczącej nie tylko zawiłości samego języka rosyjskiego, ale również języka używanego w biznesie (autorka prowadzi także blog na stronie burupo.com – polecam zajrzeć).
ВК/VK (ВКОНТАКТЕ/VKONTAKTE)
ВКонтакте to rosyjskojęzyczny odpowiednik Facebooka. Układ podobny, chociaż nieidentyczny (strona w VK to nasz profil, społeczność – grupa lub strona). Ciekawym rozwiązaniem jest z pewnością opcja dodawania playlist do postów. Warto założyć konto, chociaż nieprawdą jest, że Rosjanie (a także rosyjskojęzyczni użytkownicy) nie korzystają z Facebooka. Korzystają, ale mimo wszystko na pierwszym miejscu pozostaje rodzimy serwis społecznościowy. Na VK znajdziecie też sporo ciekawych materiałów przydatnych w nauce języków.
ROSYJSKIE PODCASTY
Słuchania nigdy dość! Z ciekawszych podcastów (poza już wyżej przytaczanymi) mogę wymienić jeszcze jeden: Очень по-русски (znany też pod nazwą Learn Russian Podcast Advanced Level, gdyż jest to podcast przeznaczony dla anglojęzycznych użytkowników w ramach projektu Learn Russian 101 network) – na podstronach znajdują się nie tylko pliki dźwiękowe (czytane przez native speakerów), ale też teksty z zaznaczonymi akcentami. Polecam też zestawienie podcastów na stronie Lifehacker.ru – sprawdźcie, czego jeszcze warto słuchać.
APLIKACJE
Dochodzimy wreszcie do kulminacyjnego momentu programu. Problem w tym, że żadna z dostępnych na rynku aplikacji nie spełnia w całości dwóch podstawowych przyjętych przeze mnie kryteriów: zaznaczonego akcentu (bo akcentowanie w języku rosyjskim jest jedną z najważniejszych rzeczy) oraz bezpłatnego dostępu. Najbliżej do ideału mFISZKOM, ale za dostęp trzeba zapłacić. Na upartego można korzystać z aplikacji Rosyjski – Ucz się i rozmawiaj (tam w nawiasie kwadratowym podana jest wymowa, ale niestety jest to zapis niezgodny z normami transkrypcji/translacji języka rosyjskiego w języku polskim; z drugiej strony jest to zapis faktycznej wymowy – porównać to można do zapisu nutowego: możesz podpisywać wszystkie nuty i tylko w ten sposób grać; wyuczysz się, ale przy braku podpisów niczego nie zagrasz) lub Duolingo (akcenty są czasami zaznaczone). Odradzam Memrise – począwszy od złej klawiatury (czyli złego rozmieszczenia liter na klawiaturze), poprzez brak zaznaczonych akcentów, a skończywszy na osobliwych samogłoskach (w zamierzeniu twórców miały być to chyba samogłoski z akcentem, ale takich nie ma w alfabecie rosyjskim [sic!]). Jedynym plusem jest tu tylko wymowa. EDIT: Jest 4 marca rok później i Memrise korzysta z poprawnej wersji klawiatury. Tak przynajmniej się wyświetla, ale będę monitorować wątek 🙂
Najłatwiej więc korzystać ze słowników internetowych, w których zaznaczone są akcenty, i samemu tworzyć fiszki oraz wspomagać się narzędziem do rozstawiania akcentów: Программа расстановки ударений.
To tyle pogrążania się w odmętach języka rosyjskiego. Powoli dobijamy do brzegu. Jednakże, szanowny Czytelniku, jeżeli znalazłeś u siebie jeszcze jakieś koła ratunkowe pomocne przyszłym rusycystom i rusofilom, nie krępuj się i rzuć je nam na pożarcie.
До встречи,
Joanna Łaszcz
