Język niderlandzki jest prawdopodobnie jednym z najbardziej niepozornych języków europejskich. Łatwo można założyć, że posługują się nim tylko Holendrzy i jakaś część Belgów. Fakty natomiast zadziwiają, ponieważ szacuje się, że niderlandzkiego używa około 22 milionów osób! To więcej użytkowników niż łącznie jakiegokolwiek innego języka północnogermańskiego (w tym duńskiego, szwedzkiego, norweskiego). Wynika to oczywiście z przeszłości kolonialnej krajów Beneluksu. Właśnie dlatego język niderlandzki usłyszysz też na kilku Wyspach Karaibskich oraz w Surinamie.
Jeśli więc rozważasz, czy warto zabrać się za naukę niderlandzkiego albo planujesz wycieczkę do niedalekiej północy Europy lub do ciepłych krajów obu Ameryk, to może Ci się przydać kilka podstawowych zwrotów, które pomogą zrozumieć specyfikę tego języka oraz ułatwią kontakt z mieszkańcami.
Dla tych, którzy znają język niemiecki – mała przestroga. Język niderlandzki w wielu aspektach jest zbliżony do niemieckiego, więc prawdopodobnie nie będziesz mieć problemu z rozszyfrowaniem, co kryje się za tymi kilkoma wyrażeniami. Szczególną uwagę należy jednak zwrócić na „g”, które w niderlandzkim wymawiane jest bardzo charcząco, jako gardłowe „h”. Z tego właśnie powodu wiele osób twierdzi, że ten język jest nieprzyjemny i przypomina warczenie. Ale spokojnie, kryje się w nim naprawdę dużo piękna.
Podstawowe zwroty po niderlandzku
🎧 Notka: Wszystkie nagrania audio pochodzą ze strony forvo.com.
Poniżej znajdziesz najważniejsze podstawowe zwroty po niderlandzku, które przydadzą się zarówno i na początek nauki, i na krótką wycieczkę, aby zaskoczyć towarzyszy Twoją znajomością tego „niszowego” języka.
1️⃣ Hoi! – Cześć!
Goedemorgen! – Dzień dobry! (rano)
Goedemiddag! – Dzień dobry! (po południu)
Goedenavond! – Dobry wieczór!
Jak w wielu językach, powitania dzielą na formalne – przeznaczone dla nieznajomych, osób starszych, pracodawców – oraz nieformalne, które skierujemy do znajomych, rodziny i rówieśników. Należy jednak zauważyć, że Hoi! usłyszysz praktycznie wszędzie, wchodząc do sklepu czy hotelu, zamawiając piwo w knajpce czy odwiedzając znajomego. Goedenmorgen/Godemiddag/Gooedenavond zastosuj we wszystkich innych sytuacjach oraz wtedy, gdy nie jesteś pewien, czy Cześć będzie odpowiednim zwrotem.
2️⃣ Hoe gaat het? – Jak się masz?
To tak naprawdę zwrot grzecznościowy. Holender pytając o twoje samopoczucie nie będzie oczekiwał detali. Warto odpowiedzieć zgodnie z prawdą, a jeśli Twój rozmówca będzie chciał dowiedzieć się więcej, zada kolejne, bardziej szczegółowe pytanie.
3️⃣ Goed – Dobrze
Uitstekend – Doskonale
Het gaat – Jakoś leci
Ik ben moe – Jestem zmęczony/a
Slecht – Źle
Tych pięć podstawowych odpowiedzi na pytanie Hoe gaat het? prawdopodobnie obejmuje typowy zakres samopoczucia każdego z nas. Jedno słowo potrafi być naprawdę pojemne, a bardziej naturalne w tym wypadku jest porzucenie konstrukcji pełnego zdania na rzecz pojedynczego wyrażenia.
Jak dziękować po niderlandzku
4️⃣ Dank je/u wel– Dziękuję bardzo.
Bedankt – Dziękuję.
Te krótkie wyrażenia są niezbędne w życiu codziennym. Warto pamiętać, że pierwszy przykład z „u” jest formą grzecznościową i bardziej formalną. Najczęściej używaną wersją podziękowania jest Bedankt.
5️⃣ Pardon/Sorry – Przepraszam
Tutaj wyraźnie widać wpływy francuskie i angielskie na język niderlandzki. Pardon jest bardziej formalne i uniwersalne, podczas gdy Sorry zastosujemy, gdy przypadkowo popchniemy kogoś na ulicy.
6️⃣ Fietsen – Jeździć na rowerze.
Fiets te huur – Rower do wynajęcia
W tym wyborze kilku podstawowych zwrotów uwzględniam ten rzeczownik i czasownik, ponieważ są to najważniejsze słowa w języku niderlandzkim. Holendrzy naprawdę wszędzie poruszają się rowerami, to one królują na drogach. Przystosowane do tego ścieżki są poprowadzone praktycznie wszędzie – w mieście, przy plaży, na lotnisko, przy drodze szybkiego ruchu. Można by powiedzieć, że całe życie toczy się tam wokół rowerów.
Jak się przedstawić po niderlandzku?
7️⃣ Wie ben jij? – Kim jesteś?
Ik ben… – Jestem…
To najprawdopodobniej najbardziej pojemne pytanie, jakie można zadać drugiej osobie. Możesz być Monika/Saskia/Tomek oraz een jong (chłopcem) / een meisje (dziewczynką) / niet-binair persoon (osobą niebinarną) / een man (mężczyzną) / een vrouw (kobietą), ale też student (studentem) / docent (nauczycielem) / rechter (sędzią) / econoom (ekonomistą), jest nieskończona liczba możliwości.
8️⃣ Waar kom jij vandaam? – Skąd pochodzisz?
Ik kom uit Polen – Pochodzę z Polski.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, skąd pochodzi twój rozmówca, lub odpowiedzieć na pytanie o swoją narodowość, skorzystaj z tych dwóch przykładów i koniecznie sprawdź poniżej, jak wymówić słowo uit – prawdopodobnie jest dokładnie odwrotnie niż myślisz.
Zastanawiasz się, jak efektywnie zapamiętać nowe słowa i zwroty? 🤔
🔴 Obejrzyj poniższe, darmowe szkolenie na YouTube przygotowane przez Patryka Topolińskiego, psychologa, poliglotę i założyciela Językowej Siłki, w którym poznasz 4 niezawodne techniki zapamiętywanie nowego słownictwa. 💪🧠
9️⃣ Ik ben Nederlands aan het leren – Jestem w trakcie nauki niderlandzkiego.
W krajach Beneluksu znajomość języka angielskiego jest powszechna. Nie zdziw się, że kiedy będziesz próbować mówić do Holendra po niderlandzku, on na przekór będzie odpowiadać Ci po angielsku. Warto wtedy zasygnalizować rozmówcy, że uczysz się jego ojczystego języka.
🔟 Ik houd van… – Kocham…/Uwielbiam…
Wyobraź sobie, że jesteś w Holandii i widzisz sklep z serami (de kaaswinkel). Obok Ciebie stoi Twój nowo poznany holenderski znajomy. Po krótkiej konwersacji między wami nastaje cisza, a Ty chcesz dalej próbować swoich sił w niderlandzkim, ale brakuje Ci już tematu do rozmowy. Wtedy z pomocą przychodzi wyrażenie Ik houd van kaas. Jest to idealny początek rozmowy. Tylko uważaj, Holender na pewno zapyta Cię, jaki jest Twój ulubiony ser!
1️⃣1️⃣ Kunt u langsameer spreken? – Czy możesz mówić wolniej?
Udało Ci się! Rozmowa biegnie dalej swoim tokiem, ale Twój znajomy, jak to Holender, zaczyna wypluwać z siebie słowa z prędkością karabinu maszynowego. Ale spokojnie, Ty przecież wiesz, jak go poprosić, żeby troszeczkę zwolnił.
1️⃣2️⃣ Ik begrijp dat niet – Nie rozumiem
Ucząc się obcego języka, na obojętnie jakim poziomie, nieuniknione jest doświadczenie sytuacji, w której nie zrozumiesz całej wypowiedzi, wyrażenia lub pojedynczego słówka. Warto wtedy powiedzieć o tym swojemu rozmówcy, który z pewnością użyje innych wyrazów lub gestów, aby przekazać swoją wiadomość.
1️⃣3️⃣ Een biertje, alstublieft – Poproszę piwko
Warto zauważyć, że język niderlandzki uwielbia zdrobnienia. Dla Holendra pies to nie grubiański de hond, ale hondje, a poważny kot to katje. Dlatego warto zawczasu oswoić swoje ucho z końcówką „-je”, bo to najczęściej występujący przyrostek w tym języku. 💡
1️⃣4️⃣ Gefeliciteerd! – Gratulacje!
Czy wiesz, że Holendrzy z okazji urodzin Ci pogratulują? Gratulacje z tej okazji złożą też Twojej rodzinie i najbliższym. To ciekawy zwyczaj, który dla nas jest całkowicie obcy. Oczywiście gratulować możesz również wielu innych rzeczy: nowej pracy, awansu czy zawarciu związku małżeńskiego. Gefeliciteerd jest naprawdę uniwersalne.
Jak się pożegnać po niderlandzku?
1️⃣5️⃣ Doei! – Pa!
Tot zins! – Do zobaczenia!
Na koniec wypada się pożegnać. W sytuacjach nieformalnych wystarczy krótkie Doei!, natomiast gdy potrzebujesz czegoś bardziej wymagającego, niezobowiązujące, ale grzeczne Tot zins załatwi sprawę. Sprawdź koniecznie wymowę Doei – „oe” przeczytamy tu jak długie „u”.
Podsumowanie
Teraz już wiesz, jak się przywitać, przedstawić, podziękować i przywitać po niderlandzku!
Powyższe podstawowe zwroty z pewnością ułatwią Ci codzienną komunikację. Jeśli uczysz się niderlandzkiego już jakiś czas, prawdopodobnie znasz je na wylot. Natomiast jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z nauką tego języka, warto porządnie je wytrenować przed wizytą w kraju niderlandzkojęzycznym, bo choć są proste, to dopiero płynność w posługiwaniu się nimi zapewni Ci pewność w prostych sytuacjach komunikacyjnych. Powodzenia!
✍️ Autorka tekstu:
Jagoda Szałowska
💡 Jeśli interesuje Cię język niderlandzki, poniższe artykuły Językowej Siłki również mogą okazać się dla Ciebie wartościowe (kliknij tytuł, aby przejść do tekstu):
- Jak przeklinać po niderlandzku?
- Całkowite zanurzenie w niderlandzkim (jak uczyć się niderlandzkiego poprzez kontakt z językiem)
Zapisz się do Środowej Siłki na nasz cotygodniowy newsletter: 📬⤵️
Bardzo pomocny artykuł! Szkoda, że nie znałam tych wyrażeń podczas mojego pierwszego pobytu w Niderlandach…